Đặt nội khí quản ở người lớn được thực hiện như thế nào?

Đặt nội khí quản là phương pháp kiểm soát đường hô hấp hiệu quả. Tuy nhiên, việc đặt ống nội khí quản có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng và do đó đòi hỏi phải có quy trình kỹ thuật chuẩn và theo dõi chặt chẽ.

Khi nào người lớn cần đặt nội khí quản?

Khi bệnh nhân bị ngưng thở cấp tính trong các trường hợp dưới đây, hãy thực hiện đặt nội khí quản cho người lớn nếu cần thiết:

• Rối loạn ý thức.
• Chấn thương.
• Suy hô hấp.

• Không còn khả năng bảo vệ đường hô hấp.
• Duy trì hô hấp.

Cần lưu ý không đặt nội khí quản ở bệnh nhân bị tổn thương thanh khí quản, bị dị dạng hoặc chấn thương hàm mặt. Người cao tuổi cần đặc biệt lưu ý khi đặt nội khí quản.

Dụng cụ cần thiết để đặt nội khí quản

Các dụng cụ, thiết bị cần chuẩn bị đầy đủ khi thực hiện thủ thuật đặt nội khí quản như sau:

• Nguồn oxy.
• Máy theo dõi điện tim.
• Máy đo nồng độ oxy máu mao mạch.
• Đèn và lưỡi thanh quản.
• Thiết bị hút đờm.
• Ống nội khí quản.
• Bơm tiêm 10ml.
• Que dẫn đường.
• Dụng cụ để cố định ống nội khí quản.
• Thiết bị để kiểm tra vị trí ống nội khí quản.

Đối với bệnh nhân người lớn, có thể chọn lưỡi thanh quản là lưỡi cong hoặc thẳng. Kích thước của ống nội khí quản ở bệnh nhân nam và nữ khác nhau, đường kính ống nội khí quản là 8 đến 8,5mm đối với nam và 7,5 đến 8mm đối với nữ.

Trong kỹ thuật này, việc đặt ống nội khí quản chính xác là rất quan trọng, do đó ngoài việc cần có kỹ thuật viên được đào tạo bài bản và giàu kinh nghiệm, cần có thiết bị hỗ trợ để kiểm tra vị trí và theo dõi đúng cách việc đưa ống nội khí quản vào.

Kỹ thuật đặt nội khí quản cho người lớn được thực hiện như thế nào?

Thực hiện quá trình sau:

• Đo nồng độ oxy máu mao mạch, theo dõi ECG liên tục.
• Kiểm tra các trang thiết bị: Đèn soi thanh quản, cuff ống nội khí quản, dụng cụ hút đờm. Chọn ống nội khí quản và luồn que dẫn hướng vào lòng ống nội khí quản.
• Đánh giá giải phẫu cụ thể về đường dẫn khí của bệnh nhân, các tiêu chí như kích cỡ khoang miệng, chuyển động của răng, cổ, khoảng cách từ cằm đến sụn thanh quản. Nếu bạn có sử dụng răng giả, hãy tháo chúng ra nhé.
• Đánh giá tổn thương cột sống cổ và đặt bệnh nhân nằm ở tư thế thích hợp. Nếu không có tổn thương, đặt người bệnh lên một chiếc gối dưới vùng chẩm và nằm ở tư thế sniffing sao cho trục họng miệng - thanh quản thẳng hàng.
• Thực hiện hút đờm khoang miệng và tăng oxy hóa máu trước. Tăng oxy hóa trong máu bằng cách sử dụng oxy 100% trong 1 đến 2 phút đồng thời theo dõi trên máy đo.
• Điều chỉnh độ cao của giường phù hợp với vị trí thực hiện của thủ thuật viên.
• Chuẩn bị cầm đèn soi thanh quản bằng tay trái và ống nội khí quản bằng tay phải.

• Luồn lưỡi đèn vào góc phải miệng bệnh nhân. Đối với lưỡi đèn thẳng, đưa thẳng xuống phía trung tâm lưỡi, sử dụng đầu lưỡi đèn nâng nắp thanh quản lên. Còn đối với lưỡi đèn cong, hãy gạt lưỡi sang trái, sau đó luồn vào khe nhỏ và nâng nắp lưỡi đèn gián tiếp lên.
• Nâng cán đèn lên và soi thanh quản sao cho vuông góc với lưỡi đèn. Cần lưu ý cẩn thận không bẩy cán đèn ra phía sau vì điều này có thể làm tổn thương răng của bạn.
• Quan sát hai dây thanh âm, cụ thể luồn ống nội khí quản vào theo que dẫn đường, dừng khi cuff qua được 2 dây thanh âm. Vị trí chính xác của ống nội khí quản được đo từ góc miệng, khoảng 23cm đối với nam và 21cm đối với nữ.
• Rút que dẫn đường cẩn thận để tránh bị thương, bơm cuff 10 cc khí.
• Kiểm tra vị trí của ống nội khí quản.
• Cố định ống nội khí quản.

Các biến chứng có thể xảy ra cho bệnh nhân khi đặt ống nội khí quản

Kỹ thuật viên thực hiện đặt ống nội khí quản cần nắm rõ các biến chứng có thể xảy ra và cố gắng hết sức để hạn chế, khắc phục khi chúng xảy ra:

• Rối loạn nhịp tim.
• Tăng huyết áp.
• Giảm oxy, tăng CO2 máu.
• Đặt sai vị trí ống vào phế quản hoặc thực quản.
• Tăng áp lực nội sọ.
• Tuột ống ra sụn phễu.
• Chấn thương răng.
• Tổn thương niêm mạc.
• Làm tăng tổn thương đến cột sống cổ.

Trong quá trình đặt ống nội khí quản, thuốc an thần và thuốc giãn cơ có thể được sử dụng để thực hiện kỹ thuật rõ ràng hơn. Cần nắm rõ về chỉ định, chống chỉ định và biến chứng của thuốc.

Kỹ thuật viên lựa chọn sử dụng lưỡi đèn cong hay thẳng để mở soi thanh quản tùy theo thói quen sử dụng, trong đó phổ biến nhất là lưỡi đèn cong. Bởi vì lưỡi đèn này rất dễ sử dụng và thao tác, đặc biệt đối với những kỹ thuật viên ít kinh nghiệm. Lưỡi đèn thẳng đặc biệt hiệu quả ở những bệnh nhân có nắp thanh quản lớn hơn hoặc đường dẫn khí ở phía trước.

Chụp X-quang ngực được sử dụng như một phương pháp cận lâm sàng để cung cấp hình ảnh kiểm tra chính xác độ sâu và vị trí của ống nội khí quản. Đầu ống phải cao hơn carina khoảng 2cm.

Bệnh nhân bị tổn thương cột sống cổ nên duy trì tư thế nằm thẳng, ổn định để thuận tiện cho việc đặt ống nội khí quản.

Đặt ống nội khí quản là một thủ thuật đơn giản, dễ thực hiện nhưng vô cùng quan trọng, ngay cả những sai sót nhỏ cũng có thể để lại những biến chứng nguy hiểm sau khi rút ống nội khí quản. Vì vậy, người bệnh nên lựa chọn địa chỉ uy tín, có chuyên môn tốt để thực hiện thủ thuật này.

Xem thêm: Những điều cần biết về mở khí quản và các loại ống mở khí quản