Người phi nhị giới là gì? Đặc điểm thú vị của người phi nhị giới

So với các khái niệm giới tính khác như dị tính, đồng tính và vô tính, thuật ngữ phi nhị giới (hay còn gọi là phi nhị nguyên giới hoặc non-binary) vẫn còn khá mới mẻ tại Việt Nam. Họ có thể thể hiện bản thân qua nhiều cách khác nhau, từ phong cách ăn mặc đến cách giao tiếp và các khía cạnh khác của cuộc sống hàng ngày. Để hiểu rõ hơn về người phi nhị giới và những đặc điểm của họ, mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây!

Người phi nhị giới là gì?

Non-binary là những người mang bản sắc giới (chính là nhận thức của một người về giới tính của chính mình) không chỉ bao gồm nam hoặc nữ mà họ còn nhận bản thân thuộc một giới khác, có thể kết hợp nam và nữ, nằm ở lưng chừng hoặc nằm ngoài hai giới tính này.

Thuật ngữ non-binary là một thuật ngữ rộng lớn, bao gồm nhiều từ ngữ khác nhau được sử dụng để mô tả bản sắc giới của những người thuộc nhóm này. Dưới đây là một số ví dụ:

• Agender: Đôi khi được sử dụng thay cho thuật ngữ trung tính hoặc phi giới. Agender miêu tả những người không cảm nhận mình thuộc bất kỳ giới tính nào, không có sự nhận thức về giới tính cá nhân.
• Bigender: Đây là thuật ngữ ám chỉ đến những người có hai bản dạng giới riêng biệt, có thể cảm nhận mình vừa là nam và vừa là nữ vào những thời điểm khác nhau hoặc thậm chí đồng thời.
• Genderqueer: Thuật ngữ này dành cho những người có bản dạng giới không phù hợp hoặc không trùng khớp với hệ nhị phân giới truyền thống. Genderqueer mang tính bao quát hơn phi nhị giới và có thể bao gồm nhiều trải nghiệm giới tính đa dạng.
• Genderfluid: Genderfluid ám chỉ đến những người có bản dạng giới có thể thay đổi linh động giữa hai hoặc nhiều bản dạng giới khác nhau. Người genderfluid có thể cảm nhận mình là nam, nữ hoặc không xác định giới tính trong các thời điểm khác nhau, có thể thay đổi theo thời gian hoặc tình trạng cảm xúc.

Những thuật ngữ này không chỉ mô tả các bản dạng giới cụ thể mà còn thể hiện sự đa dạng và linh hoạt trong cách mà mỗi người tự nhận thức và thể hiện về bản sắc giới của mình. Đây cũng là một phần của sự đa dạng trong cộng đồng non-binary, giúp mỗi người có thể tự định nghĩa và diễn đạt bản thân một cách tự do và chính xác nhất có thể.

Có nhiều sự nhầm lẫn giữa các thuật ngữ giới tính khi tìm hiểu về người phi nhị giới, trong đó phổ biến nhất là giữa chuyển giới và phi nhị giới. Cần hiểu rằng, người chuyển giới vẫn thuộc hệ nhị phân giới tính, nghĩa là họ tự nhận mình là nam hoặc nữ; trong khi nhóm phi nhị giới lại không thuộc bất kỳ giới tính nào trong hệ nhị phân. Thậm chí, giới tính của họ có thể thay đổi linh động theo thời gian (như trường hợp Genderfluid). Như vậy, cả người chuyển giới và người phi nhị giới đều có bản sắc giới không giống với giới tính sinh học, nhưng vẫn có sự khác biệt rõ nét giữa hai nhóm cộng đồng này.

Điểm cơ bản về phi nhị giới

Không có dấu hiệu nào để nhận biết người phi nhị giới trừ khi họ thể hiện bản sắc giới hoặc chọn cách nói thẳng về giới tính của mình. Sự nhận biết này thường dựa vào sự tự nhận dạng và chia sẻ của chính họ.

Một số (không phải toàn bộ) người phi nhị giới cần trải qua các thủ thuật y tế nhằm đảm bảo cơ thể có những đặc điểm phù hợp với bản sắc giới mà họ lựa chọn. Các thủ thuật này có thể bao gồm liệu pháp hormone, phẫu thuật chuyển đổi giới tính hoặc các biện pháp y tế khác.

Cộng đồng người non-binary có cách xưng hô linh hoạt. Ở các nước Tây phương, họ thường xuyên sử dụng đại từ trung tính như "they, them, their" thay vì những đại từ mang tính phân chia giới. Một số người khác có thể sử dụng các cách xưng hô khác như "she, hir, hirs" hoặc "he, him, his", hoặc nhiều từ ngữ riêng biệt khác để phản ánh bản sắc giới của mình. Ở Việt Nam, các đại từ như "mình, bạn, cậu, tớ" được dùng linh hoạt trong giao tiếp với nhóm LGBT, tạo nên một môi trường giao tiếp không phân biệt giới tính.

Ngày Quốc tế phi nhị giới là một trong những điểm thú vị khi tìm hiểu về cộng đồng này. Ngày này diễn ra vào 14 tháng 7 hằng năm nhằm nâng cao nhận thức về sự hiện diện của cộng đồng phi nhị giới, cũng như tôn vinh những đóng góp tích cực của họ đối với xã hội. Đây là dịp để cộng đồng và những người ủng hộ thể hiện sự đoàn kết và ủng hộ đối với người phi nhị giới, đồng thời nâng cao nhận thức chung về các vấn đề mà họ phải đối mặt.

Biểu tượng của cộng đồng phi nhị giới là gì?

Biểu tượng của cộng đồng non-binary ra đời vào năm 2014 bởi Kye Rowan. Đó là lá cờ có bốn sọc màu, mỗi màu mang một ý nghĩa riêng biệt, thể hiện sự đa dạng và phong phú của bản sắc giới trong cộng đồng này. Thứ tự và ý nghĩa của các màu theo thứ tự từ trên xuống dưới là:

• Màu vàng: Màu này thể hiện cho nhóm người nằm ngoài hệ nhị phân giới. Đây là những người không xác định được mình là nam hay nữ, mà có một bản sắc giới khác hoàn toàn với các định nghĩa truyền thống.
• Màu trắng: Tượng trưng cho tất cả các giới tính. Màu này thể hiện sự toàn diện và bao gồm tất cả mọi người, bất kể họ thuộc giới tính nào, từ nam, nữ, đến các bản sắc giới khác.
• Màu tím: Tượng trưng cho nhóm người có sự pha trộn giữa nam và nữ. Màu tím là sự kết hợp của màu xanh và màu hồng, biểu thị cho sự hòa trộn giữa các yếu tố của cả hai giới.
• Màu đen: Tượng trưng cho nhóm người không xác định được giới tính của bản thân. Đây là những người không thể hoặc không muốn xác định giới tính của mình theo bất kỳ định nghĩa nào.

Lá cờ này không chỉ là một biểu tượng nhận diện mà còn là một lời khẳng định về sự tồn tại và sự đa dạng của cộng đồng non-binary giúp tăng cường nhận thức và sự hiểu biết về các bản sắc giới ngoài hệ nhị phân, đồng thời mang lại cảm giác tự hào và đoàn kết cho những người thuộc cộng đồng này. Việc sử dụng lá cờ này trong các sự kiện, hoạt động và truyền thông giúp lan tỏa thông điệp về sự đa dạng giới và thúc đẩy sự chấp nhận, tôn trọng đối với tất cả mọi người, bất kể họ tự nhận định mình như thế nào trong bản đồ giới tính.

Trên hành trình khám phá về người phi nhị giới, chúng ta đã được tiếp cận với một thế giới đa dạng và phong phú về bản sắc giới. Bằng cách tôn trọng và chấp nhận sự tự nhận thức và thể hiện về bản sắc giới của mỗi người, chúng ta có thể tạo ra một xã hội đa dạng, bao dung và tôn trọng, nơi mọi người đều được coi trọng và được chấp nhận dù họ có thuộc vào bất kỳ bản dạng giới nào.