Những dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi phụ huynh cần biết

Bệnh sởi là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ dưới 1 tuổi. Ở độ tuổi này, hệ miễn dịch của trẻ vẫn còn non yếu, khiến chúng dễ dàng bị tổn thương bởi virus sởi. Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ, cha mẹ cần nắm hiểu rõ các dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi, từ đó có thể phát hiện sớm và có những biện pháp can thiệp kịp thời.

Vì sao trẻ dưới 1 tuổi dễ mắc bệnh sởi?

Sau khi trẻ chào đời, trong khoảng từ 3 đến 6 tháng đầu, lượng kháng thể mà trẻ được thừa hưởng từ mẹ dần dần suy giảm. Điều này dẫn đến việc trẻ không còn sự bảo vệ tối ưu từ hệ miễn dịch tự nhiên mà trẻ nhận được khi còn trong bụng mẹ. Trong giai đoạn này, hệ miễn dịch của trẻ vẫn còn non yếu, chưa đủ khả năng để sản sinh kháng thể tự thân nhằm chống lại các loại virus xâm nhập, đặc biệt là virus sởi.

Thông thường, vắc xin sởi chỉ được khuyến nghị tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên, vì vậy, trẻ dưới 1 tuổi không có sự bảo vệ từ việc tiêm phòng và dễ bị nhiễm virus sởi nếu tiếp xúc. Chính vì vậy, khoảng thời gian từ 3 tháng đến dưới 9 tháng tuổi là giai đoạn trẻ dễ mắc bệnh sởi nhất do không còn kháng thể từ mẹ và chưa thể được tiêm phòng.

Ngoài ra, bệnh sởi có thể lây lan nhanh chóng và thường xuất hiện các biến chứng, dấu hiệu nguy hiểm, đặc biệt là những bệnh nhân có sức đề kháng và hệ miễn dịch yếu. Trẻ dưới 1 tuổi thuộc nhóm này, do hệ miễn dịch còn yếu và dễ dàng bị lây bệnh từ môi trường sống hoặc từ người thân trong gia đình. Vì vậy, việc trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ mắc sởi cao không chỉ do thiếu kháng thể mà còn bởi hệ miễn dịch chưa đủ mạnh để chống lại virus gây bệnh.

Dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi mà cha mẹ cần lưu ý

Bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi thường trải qua ba giai đoạn với các triệu chứng rõ rệt. Việc hiểu và theo dõi các giai đoạn này sẽ giúp phụ huynh kịp thời nhận diện và đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu cần thiết. Dưới đây là các dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi theo từng giai đoạn:

Giai đoạn ủ bệnh

Giai đoạn ủ bệnh bắt đầu khi virus sởi xâm nhập vào cơ thể trẻ, thường kéo dài từ 10 đến 14 ngày. Trong thời gian này, virus dần phát triển mà không biểu hiện bất kỳ triệu chứng rõ rệt nào. Trẻ vẫn hoạt động như bình thường và không xuất hiện triệu chứng rõ ràng nào của bệnh sởi, khiến cho phụ huynh rất khó phát hiện rằng con mình đang trong giai đoạn ủ bệnh. Giai đoạn này là thời điểm virus âm thầm lây lan trong cơ thể và chuẩn bị cho giai đoạn phát bệnh.

Giai đoạn khởi phát

Đây là giai đoạn đầu tiên khi các triệu chứng của bệnh sởi bắt đầu xuất hiện và có thể kéo dài từ 2 đến 4 ngày. Các dấu hiệu bệnh sởi thường là triệu chứng viêm nhiễm ở đường hô hấp trên, dễ gây nhầm lẫn với bệnh cảm lạnh thông thường. Các triệu chứng trong giai đoạn này bao gồm:

• Nghẹt mũi và chảy nước mũi: Trẻ có thể bị nghẹt hoặc chảy nước mũi thường xuyên, dễ khiến cha mẹ nghĩ rằng trẻ chỉ bị cảm.
• Ho khan: Ho kéo dài và thường không có đờm.
• Sốt cao: Nhiệt độ cơ thể của trẻ tăng cao, đôi khi kéo dài liên tục trong vài ngày.
• Mắt trẻ xuất hiện gỉ, có màu đỏ và sưng: Đây thường biểu hiện viêm kết mạc, với mí mắt bị sưng tấy và đỏ, đồng thời có gỉ mắt. Tình trạng này khiến cho đôi mắt của trẻ trông mệt mỏi và nhạy cảm hơn.
• Viêm đường hô hấp trên và thanh quản: Các triệu chứng như đau họng, viêm thanh quản có thể xuất hiện, khiến trẻ khó chịu và đôi khi khó thở.
• Nốt Koplik: Một dấu hiệu đặc trưng của bệnh sởi là sự xuất hiện của các nốt trắng xám nhỏ, hay còn gọi là nốt Koplik, trong miệng, đặc biệt ở vùng niêm mạc má. Đây là một dấu hiệu đặc hiệu cho bệnh sởi.
• Tiêu chảy: Một số trẻ có thể bị tiêu chảy nhẹ, ảnh hưởng đến tiêu hóa và khiến trẻ mệt mỏi hơn.

Giai đoạn phát ban

Giai đoạn phát ban là dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh sởi và kéo dài từ 2 đến 5 ngày. Ban đầu, trẻ sẽ trải qua khoảng 3 đến 4 ngày sốt cao, sau đó các nốt ban sởi bắt đầu xuất hiện theo trình tự. Ban sởi không mọc đồng loạt mà lan từ các vùng trên cơ thể theo thứ tự:

• Sau tai và gáy;
• Đầu, mặt và cổ;
• Cơ thể và tứ chi.

Giai đoạn hồi phục

Khi bước vào giai đoạn hồi phục, trẻ đã ngừng sốt và các triệu chứng bệnh sởi bắt đầu giảm rõ rệt. Các nốt ban sởi dần nhạt màu, bong ra và biến mất theo đúng thứ tự chúng xuất hiện ban đầu. Cụ thể, các nốt ban sẽ biến mất trước tiên ở những vị trí đầu tiên xuất hiện ban, như sau tai, gáy, rồi đến đầu, mặt và cuối cùng là cơ thể. Da của trẻ ở những khu vực từng có ban có thể hơi khô và bong tróc nhẹ khi nốt ban lặn.

Dù vậy, trong một số hiếm trường hợp, trẻ vẫn còn sốt dù các nốt ban đã mờ đi. Đây là một dấu hiệu đáng chú ý vì nó có thể báo hiệu sự xuất hiện của biến chứng hoặc cho thấy bệnh đang tiến triển theo hướng nghiêm trọng hơn. Nếu xảy ra hiện tượng này, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra và xử lý kịp thời, giúp đảm bảo an toàn cho trẻ và ngăn ngừa những diễn biến khó lường của bệnh.

Các dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi cần nhập viện điều trị

Với hệ miễn dịch còn non yếu, trẻ dưới 1 tuổi khi mắc sởi dễ đối diện với các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, nếu nhận thấy những triệu chứng sau, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời để được điều trị và ngăn ngừa biến chứng:

• Trẻ không chịu bú, không muốn ăn, hoặc có dấu hiệu co giật.
• Ngủ li bì, hay quấy khóc, và bị sốt cao kéo dài mà không giảm, mặc dù đã dùng thuốc hạ sốt.
• Thở rít, lồng ngực co rút, nhịp thở nhanh bất thường.
• Gặp vấn đề về thị lực, như nhìn kém hoặc có các dấu hiệu viêm loét giác mạc, loét miệng.
• Trẻ ít tiểu, khóc nhưng không có nước mắt, môi khô.
• Viêm xương chũm.
• Suy dinh dưỡng ở mức độ nặng.

Những dấu hiệu trên là các biểu hiện của tình trạng bệnh sởi nặng, yêu cầu sự can thiệp y tế để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.

Phòng ngừa sởi cho trẻ dưới 1 tuổi

Sởi là một bệnh truyền nhiễm có thể gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ dưới 1 tuổi. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để phòng ngừa sởi cho trẻ nhỏ.

• Tiêm vắc xin: Theo lịch tiêm chủng quốc gia, trẻ em cần được tiêm vắc xin sởi mũi đầu tiên khi tròn 9 tháng tuổi. Vắc xin giúp tăng cường khả năng miễn dịch của trẻ đối với bệnh sởi.
• Hạn chế tiếp xúc: Tránh để trẻ gần người nghi nhiễm sởi.
• Vệ sinh cá nhân: Giữ sạch sẽ da, mắt, mũi họng của trẻ mỗi ngày.
• Dinh dưỡng đầy đủ: Bổ sung vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng.
• Môi trường sống sạch: Giữ không gian thoáng đãng, vệ sinh sạch sẽ.

Phát hiện kịp thời các triệu chứng của bệnh sởi là cách hiệu quả để bảo vệ trẻ khỏi những biến chứng nghiêm trọng.

Bệnh sởi là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh sởi ở trẻ dưới 1 tuổi sẽ giúp cha mẹ có biện pháp can thiệp kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho trẻ và giảm nguy cơ biến chứng. Bên cạnh đó, đừng quên tiêm phòng và duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ để tăng cường sức đề kháng.

Vắc xin phòng ngừa sởi không chỉ đóng góp vào sự tiến bộ của y học mà còn là bước đệm quan trọng cho một tương lai khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, việc tiêm vắc xin chỉ là một phần của việc chăm sóc sức khỏe tổng thể. Hãy nhớ tuân thủ các khuyến nghị của chuyên gia y tế và duy trì thói quen sống lành mạnh.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm chủng, giúp mọi người phòng ngừa được nhiều loại bệnh nguy hiểm thông qua việc tạo ra miễn dịch chủ động đặc hiệu cho cơ thể. Khi đến tiêm chủng tại Long Châu, bạn không chỉ tiêm vắc xin đầy đủ và tuân theo lịch tiêm chính xác, mà còn giới thiệu các gói tiêm chủng đa dạng để đáp ứng nhu cầu phòng ngừa bệnh tật của mọi lứa tuổi. Trung tâm luôn lấy sự an toàn và sức khỏe của mọi người làm tiêu chí hàng đầu trong mọi hoạt động của mình.

Xem thêm: 

• Tiêm mũi sởi cho bé 9 tháng bao nhiêu tiền? Tìm hiểu chi tiết
• Vắc xin đơn sởi MVVAC: Chỉ định, liều dùng và tác dụng phụ
• Có bao nhiêu loại vắc xin sởi? Vắc xin sởi tiêm cho đối tượng nào?