Viêm phổi Mycoplasma ở người lớn: Thông tin cần nắm

Viêm phổi Mycoplasma có thể lây từ người này sang người khác qua giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ho kéo dài, sốt nhẹ, đau ngực và mệt mỏi. Viêm phổi Mycoplasma thường diễn biến nhẹ nhưng có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách phòng ngừa căn bệnh này.

Nguyên nhân và cơ chế lây nhiễm của viêm phổi Mycoplasma ở người lớn

Vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae và cơ chế gây bệnh

Viêm phổi Mycoplasma ở người lớn là do vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae gây ra. Đây là một loại vi khuẩn không có vách tế bào, khiến nó khó bị tiêu diệt bởi một số loại kháng sinh thông thường. Vi khuẩn này có khả năng bám chặt vào màng biểu mô đường hô hấp, sau đó tiết ra các chất gây viêm như hydrogen peroxide và superoxide, làm tổn thương tế bào phổi.

Ngoài ra, vi khuẩn còn kích thích hệ miễn dịch giải phóng các cytokine gây viêm, khiến các triệu chứng như ho, đau ngực, sốt xuất hiện. Cơ chế này làm cho bệnh dễ lây lan và có thể dẫn đến viêm phổi kéo dài nếu không được điều trị đúng cách.

Con đường lây truyền

Viêm phổi Mycoplasma là bệnh có khả năng lây truyền từ người này sang người khác thông qua các giọt bắn nhỏ chứa vi khuẩn. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện ở khoảng cách gần, vi khuẩn có thể lan vào không khí và xâm nhập vào đường hô hấp của người khác.

Môi trường đông đúc như trường học, bệnh viện, ký túc xá, viện dưỡng lão là nơi dễ xảy ra các đợt bùng phát bệnh. Thời gian ủ bệnh của Mycoplasma kéo dài từ 2 - 3 tuần, khiến người bệnh có thể lây lan vi khuẩn trước khi xuất hiện triệu chứng rõ rệt.

Vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae có thể tồn tại trên bề mặt đồ vật một thời gian ngắn. Do đó, việc dùng chung đồ cá nhân như khăn mặt, cốc nước, dụng cụ ăn uống cũng có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm. Để hạn chế sự lây lan, cần thực hiện tốt các biện pháp phòng tránh như rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh.

Triệu chứng viêm phổi Mycoplasma ở người lớn

Triệu chứng phổ biến

Các triệu chứng của viêm phổi Mycoplasma ở người lớn thường nhẹ và xuất hiện từ từ, bao gồm:

• Ho khan kéo dài, có thể trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian;
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao, có thể đi kèm với ớn lạnh;
• Đau họng, cảm giác rát cổ khi nuốt;
• Đau ngực, đặc biệt là khi ho hoặc hít thở sâu;
• Mệt mỏi, suy nhược cơ thể do nhiễm trùng kéo dài;
• Đổ mồ hôi nhiều, có thể kèm theo đau đầu.

Triệu chứng ít gặp nhưng nguy hiểm

Một số triệu chứng ít phổ biến nhưng có thể là dấu hiệu của biến chứng nguy hiểm:

• Thở nhanh, khó thở do vi khuẩn gây viêm phổi nặng;
• Đau tai, ù tai do nhiễm trùng lan sang tai giữa;
• Đau cơ, đau khớp do phản ứng miễn dịch bất thường;
• Xuất hiện u cục ở cổ hoặc phát ban trên da;
• Triệu chứng thần kinh như chóng mặt, co giật hoặc mất ý thức (hiếm gặp nhưng nghiêm trọng).

Nếu xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, người bệnh cần được thăm khám và điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm.

Viêm phổi Mycoplasma có nguy hiểm không?

Hầu hết các trường hợp viêm phổi Mycoplasma có triệu chứng nhẹ và có thể điều trị hiệu quả bằng kháng sinh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Biến chứng tại phổi

Một số biến chứng tại phổi:

• Suy hô hấp: Bệnh có thể tiến triển thành suy hô hấp nghiêm trọng, đặc biệt là ở người cao tuổi hoặc người có bệnh nền.
• Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS): Một tình trạng nguy hiểm có thể gây tổn thương phổi nghiêm trọng, dẫn đến thiếu oxy trong máu.
• Viêm tiểu phế quản tắc nghẽn: Làm hẹp đường thở và gây khó thở kéo dài.
• Áp xe phổi: Hình thành ổ mủ trong phổi, gây nhiễm trùng nặng.
• Viêm phổi hoại tử: Phổi bị tổn thương nghiêm trọng do nhiễm trùng nặng.
• Tràn dịch màng phổi: Chiếm khoảng 15 - 20% trường hợp, gây khó thở và đau tức ngực.
• Tràn mủ màng phổi: Hiếm gặp nhưng có thể nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời.

Biến chứng ngoài phổi

Viêm phổi Mycoplasma không chỉ ảnh hưởng đến phổi mà còn có thể gây tổn thương đến nhiều cơ quan khác:

• Tim mạch: Viêm màng ngoài tim, suy tim sung huyết, rối loạn nhịp tim;
• Hệ thần kinh: Viêm não, viêm màng não vô khuẩn, viêm tủy sống;
• Huyết học: Thiếu máu tan máu do kháng thể phản ứng với hồng cầu;
• Da liễu: Ban đỏ, mề đay, hội chứng Steven Johnson;
• Cơ xương: Đau khớp, viêm khớp nhiễm trùng, tiêu cơ vân;
• Tiêu hóa: Viêm gan, viêm tụy;
• Mắt: Viêm kết mạc, viêm giác mạc, viêm màng bồ đào;
• Thận: Viêm cầu thận do phức hợp miễn dịch (hiếm gặp).

Phòng ngừa viêm phổi Mycoplasma ở người lớn

Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống

Duy trì vệ sinh cá nhân là một trong những biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa viêm phổi Mycoplasma. Việc đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt ở những nơi đông người như bệnh viện, siêu thị, phương tiện công cộng, sẽ giúp hạn chế tiếp xúc với các giọt bắn chứa vi khuẩn. Ngoài ra, cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với bề mặt công cộng.

Tăng cường sức đề kháng

Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn Mycoplasma. Một chế độ ăn uống cân bằng, bao gồm đầy đủ protein, vitamin và khoáng chất, sẽ giúp nâng cao sức đề kháng. Bổ sung đủ nước mỗi ngày cũng hỗ trợ quá trình đào thải độc tố và giúp hệ hô hấp hoạt động tốt hơn. Ngoài ra, duy trì thói quen tập thể dục đều đặn như đi bộ, yoga hay tập luyện nhẹ nhàng sẽ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Phòng bệnh trong môi trường công cộng

Trong môi trường công cộng, nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn Mycoplasma rất cao. Vì vậy, hạn chế tiếp xúc với đám đông, đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh hoặc khi có triệu chứng như ho, sốt, sẽ giúp giảm nguy cơ lây lan. Việc tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng khi chưa rửa sạch tay cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Ngoài ra, sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi, họng hằng ngày sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn và giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.

Viêm phổi Mycoplasma ở người lớn là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có thể lây lan nhanh chóng nếu không được kiểm soát. Bệnh thường có triệu chứng nhẹ nhưng vẫn có nguy cơ gây biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, việc nhận biết dấu hiệu bệnh, thực hiện điều trị đúng phác đồ và áp dụng biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, hãy thăm khám sớm để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm: 

Viêm phổi do Mycoplasma pneumonia (MP) là gì? 

Viêm phổi không điển hình ở người lớn là gì?