Xây dựng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 cần lưu ý gì?

Đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, chế độ ăn là vấn đề quan trọng nhất trong quá trình điều trị và kiểm soát bệnh. Nếu việc kiểm soát chế độ ăn không theo một chế độ nghiêm ngặt, kỹ càng thì rất dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khó điều trị. Những vấn đề cần lưu ý đối với thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 sau đây có thể sẽ là thông tin hữu ích với bạn. 

Nguyên tắc áp dụng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 

Tiểu đường tuýp 2 là một trong các giai đoạn của bệnh tiểu đường, tình trạng cơ thể không thể sử dụng insulin hoặc sử dụng insulin không hiệu quả như người bình thường. Trong thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2, cần chú ý một số nguyên tắc như sau:

• Không có thực phẩm nào phải kiêng khem tuyệt đối mà chỉ cần hạn chế một số loại thức ăn nhất định.
• Chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường type 2 cần đảm bảo cân đối giữa ba thành phần chính là carbohydrate, lipid và protein để cơ thể duy trì sức khỏe.
• Người bệnh tuyệt đối không được bỏ bữa mà vẫn phải ăn đủ 3 bữa chính trong ngày, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ nếu cần để tránh tăng đường huyết sau ăn.
• Không có một chế độ thực đơn cố định cho tất cả những người mắc tiểu đường tuýp 2 mà việc cân bằng dinh dưỡng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, giới tính, mức độ lao động, thể trạng,… 

Chế độ ăn xây dựng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2

Hiện nay, có nhiều chế độ ăn để xây dựng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 đang được áp dụng. Bạn có thể tham khảo các chế độ ăn hữu ích sau: 

Chế độ ăn uống DASH: Đây là chế độ ăn với mục đích ngăn việc tăng huyết áp, từ đó giúp kiểm soát lượng đường huyết. Theo đó, chế độ ăn này được xây dựng dựa trên các tiêu chí như sau: Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt, thịt gia cầm, cá cùng các loại hạt, tăng cường rau củ, trái cây và các sản phẩm từ sữa ít béo, hạn chế dùng muối, đồ ngọt, các loại thịt đỏ và các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa. 

Chế độ ăn chay hoặc thuần chay: Chế độ ăn thuần chay chỉ bao gồm các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật còn chế độ ăn chay lại có thể bổ sung các sản phẩm như sữa, trứng hoặc phô mai. Tùy theo nhu cầu và thể trạng mà có thể chọn thực đơn cho người tiểu đường phù hợp. 

Chế độ ăn Địa Trung Hải: Chế độ ăn tập trung vào việc sử dụng các thực phẩm lành mạnh như: Cá, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau, hạn chế ăn nhiều thịt đỏ, các sản phẩm từ sữa và đồ ngọt. Từ đó giúp làm giảm lượng đường huyết, giảm sự kháng insulin và thúc đẩy quá trình trao đổi chất. 

Chế độ ăn low-carb: Tương tự như DASH, chế độ ăn low-carb chú trọng việc dùng các loại rau không chứa tinh bột như xà lách, bông cải xanh, súp lơ, bắp cải,… vào thực đơn. Tuy nhiên, có điểm khác biệt là chế độ này chấp nhận việc dùng các chất béo từ động vật và protein dưới dạng thịt nạc, thịt gia cầm và cá, nhưng lại không sử dụng các loại thịt và  trứng có vị béo hơn.

Thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì, kiêng gì?

Dựa vào chế độ ăn được gợi ý trên đây, bạn có thể xây dựng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2 phù hợp. Dưới đây là một số thực phẩm nên ăn và nên kiêng khem nhằm giúp người bệnh có sức khỏe tốt hơn.

Người tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì?

Một số thực phẩm sau đây nên có trong thực đơn ăn uống hằng ngày của người mắc tiểu đường tuýp 2:

• Rau xanh: Rau xanh sẽ giúp bổ sung nguồn vitamin và khoáng chất dồi dào cho cơ thể. Không những vậy, chất xơ trong rau xanh còn giúp người bệnh có cảm giác no lâu, tránh việc ăn quá nhiều thức ăn làm tăng đường huyết. 
• Các loại trái cây tươi: Người mắc tiểu đường tuýp 2 nên chọn các loại quả mọng và chỉ số đường thấp. Có thể kể đến một số loại rất dễ tìm như cam, quýt, bưởi, đào, ổi,…
• Các sản phẩm từ bơ sữa: Sữa giúp kích thích khả năng tiết insulin ở những người bị tiểu đường. Tuy nhiên, bạn chỉ nên dùng những loại sữa và sữa chua nguyên chất tách béo hoặc ít béo, ít đường hoặc tốt nhất là không đường nhé! Ngoài ra, lượng sữa người bệnh dùng cũng không được quá nhiều để tránh tăng đường huyết. 
• Các loại ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt thường có thời gian tiêu hóa lâu hơn, từ đó làm giảm khả năng gia tăng lượng đường trong máu. 
• Thịt gia cầm và cá: Bạn có thể lựa chọn nguồn protein để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể như thịt ức gà, phi lê cá trắng, trứng, cá ngừ, cá hồi, cá mòi. Bạn có thể thay đổi luân phiên các món trên để lên thực đơn đồ ăn dành cho người tiểu đường. 

Người tiểu đường tuýp 2 nên kiêng gì? 

Tuy không cần kiêng khem tuyệt đối nhưng với các bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, những thực phẩm, đồ uống sau nên được hạn chế ở mức tối đa:

• Đồ uống, thực phẩm có đường: Các sản phẩm này chứa nhiều fructose - một loại đường gây kháng insulin, không những làm cho tiểu đường thêm trầm trọng mà còn gia tăng nguy cơ gặp phải những bệnh lý khác như tim mạch, gan nhiễm mỡ,…
• Các chất béo chuyển hóa: Đây là các chất góp phần làm tăng chất béo xấu và làm giảm nồng độ chất béo tốt. Người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 nên hạn chế các loại thực phẩm như: Thịt xông khói, xúc xích, bỏng ngô, snack, khoai tây chiên và các loại thức ăn nhiều dầu mỡ khác. 

Như vậy, với những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người tiểu đường tuýp 2, những thực phẩm nên ăn và nên hạn chế để kiểm soát bệnh tốt hơn. Tuy nhiên, với từng người sẽ cần có chế độ ăn khác nhau tùy vào tình trạng bệnh và cơ địa. Do đó, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng thực đơn cho riêng mình nhé!

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: medlatec.vn