Băng huyết sau sinh: Triệu chứng, nguyên nhân và cách xử lý

Băng huyết sau sanh (BHSS) là tình trạng chảy máu từ đường sanh nghiêm trọng sau khi sinh con. Đây là một biến chứng sản khoa nặng nề có thể dẫn đến tử vong. Thông thường BHSS được định nghĩa là mất trên 500ml máu đối với sanh ngã âm đạo hoặc trên 1000ml máu đối với mổ lấy thai. Tuy nhiên cách ước lượng này mang tính chủ quan và có thể không chính xác. Thêm vào đó, cùng một lượng máu mất nhưng ảnh hưởng trên những cá thể khác nhau là không giống nhau.

BHSS có thể xảy ra đến 12 tuần sau sinh. Tần suất băng huyết sau sanh 1 - 5 trường hợp cho mỗi 100 ca sanh.

Những dấu hiệu và triệu chứng của băng huyết sau sinh

Triệu chứng phổ biến nhất của băng huyết sau sinh là tình trạng chảy máu dai dẳng, mất máu nhiều sau khi sinh. Các dấu hiệu khác của băng huyết sau sinh là chóng mặt, cảm giác choáng váng, nhìn mờ, đau bụng, buồn nôn/nôn, . Khi chảy máu nhiều và nghiêm trọng, các dấu hiệu rõ ràng hơn sẽ xuất hiện như tụt huyết áp, tăng nhịp tim, tay chân lạnh.

Biến chứng có thể gặp khi bị băng huyết sau sinh

Mất máu quá nhiều có thể gây ra một số biến chứng như tăng nhịp tim, thở nhanh, giảm lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng như gan, não, tim hoặc thận và dẫn đến thiếu máu, nhồi máu cơ tim, suy thận cấp, rối loạn đông máu, sốc và thậm chí tử vong. Trong một số trường hợp, hội chứng Sheehan (một tình trạng liên quan đến suy chức năng của tuyến yên) có thể xuất hiện do tình trạng băng huyết sau sanh nghiêm trọng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bất kỳ sản phụ nào khi sanh cũng cần nhận được sự chăm sóc của nhân viên y tế, do đó khuyến cáo các sản phụ cần thực hiện việc sanh nở tại các cơ sở chăm sóc chuyển khoa về sản khoa.

Hầu hết các trường hợp băng huyết sau sinh đều xảy ra trong bệnh viện khi sinh hoặc ngay sau sanh. Tuy nhiên, nếu sản phụ có tình trạng chảy nhiều máu sau khi từ bệnh viện về nhà, hãy đến ngay cơ sở chăm sóc y tế gần nhất để được chăm sóc.

Các nguyên nhân gây xuất huyết sau sinh được chia thành bốn nhóm bắt đầu bằng chữ cái T theo tiếng anh (Tone- trương lực cơ, Trauma - chấn thương, Tissue - mô nhau thai và Thrombin - yếu tố đông máu).

Đờ tử cung (Tone): Còn gọi là giảm trương lực cơ tử cung đề cập đến tình trạng tử cung mềm và nhão sau khi sinh khiến cho cơ không co bóp đủ để siết các mạch máu nhau thai lại và dẫn đến tình trạng xuất huyết ồ ạt sau sanh.

Chấn thương tử cung (Trauma): Tổn thương âm đạo, cổ tử cung, tử cung hoặc tầng sinh môn (khu vực giữa bộ phận sinh dục và hậu môn) trong lúc sanh sẽ gây chảy máu. Việc sử dụng các dụng cụ hỗ trợ sanh như forcep hoặc giác hút trong khi sinh có thể làm tăng nguy cơ chấn thương tử cung. Đôi khi, một khối máu tụ đè nén bên trong đường sanh có thể hình thành và gây chảy máu đến vài giờ hoặc vài ngày sau khi sinh.

Mô nhau thai còn sót lại (Tissue): Khi toàn bộ nhau thai không tách khỏi thành tử cung sẽ ảnh hưởng đến khả năng co bóp của tử cung sau khi sinh, khiến cho cơ không co bóp đủ để siết các mạch máu nhau thai lại và dẫn đến tình trạng BHSS.

Tình trạng đông máu (thrombin): Nếu bạn bị rối loạn đông máu hoặc có các bệnh lý trong thai kỳ như sản giật thì có khả năng gây rối loạn tình trạng đông máu trong cơ thể. Điều này làm cho ngay cả một chấn thương nhỏ cũng có thể gây chảy máu nghiêm trọng.