Bướu mạch máu là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Bướu mạch máu là một loại tăng trưởng xuất hiện dưới dạng những đốm màu đỏ hoặc tím trên da của bạn. Chúng được tạo thành từ sự phân chia nhanh chóng của các tế bào thành mạch máu (tế bào nội mô). Chúng có thể xuất hiện từ khi mới sinh ra hoặc trở nên đáng chú ý khi còn nhỏ.

Mặc dù bướu mạch máu thường gặp nhất ở trẻ em và trẻ sơ sinh, nhưng người lớn cũng có thể mắc phải chúng. Thực tế, khoảng 75% người từ 75 tuổi trở lên mắc bệnh bướu mạch máu.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu mạch máu

Biểu hiện của bệnh bướu mạch máu có thể dễ dàng nhận biết, tuy nhiên chúng thay đổi tùy theo cấp độ nghiêm trọng:

• Ở cấp độ nhẹ: Bướu mạch máu thường hiện diện dưới dạng các khối u phẳng trên da, có thể có màu đỏ, xanh hoặc đỏ tím.
• Ở cấp độ trung bình: Bướu mạch máu xuất hiện dưới dạng các khối u có hình dạng rõ ràng và không thay đổi về màu sắc.
• Ở cấp độ nặng: Bướu mạch máu có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm bao gồm việc bướu vỡ ra với sự chảy máu hoặc nếu nằm trong cơ thể, chúng có thể gây ra sự chèn ép vào các cơ quan.

Theo các chuyên gia, sự phát triển của bướu mạch máu có thể chia thành các giai đoạn như sau:

• Giai đoạn tăng sinh: Bướu mạch máu phát triển nhanh chóng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngoại hình và sức khỏe. Thời gian phát triển thường kéo dài vài tháng.
• Giai đoạn ổn định: Bướu mạch máu đạt tới kích thước ổn định.
• Giai đoạn thoái triển: Bướu dần biến mất và màu sắc trở nên nhạt đi, cho thấy bướu đang suy giảm.

Bướu mạch máu thường dễ bị nhầm lẫn với dị dạng mạch máu. Trong khi bướu mạch máu có thể tự hết đi theo thời gian, dị dạng mạch máu có thể tiến triển phức tạp. Điều quan trọng là trẻ cần được kiểm tra và điều trị phù hợp để xác định và quản lý bệnh.

Tác động của bướu mạch máu đối với sức khỏe

Bướu mạch máu có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của cá nhân, tùy thuộc vào kích thước, vị trí và biến chứng của nó. Dưới đây là một số tác động của bướu mạch máu đối với sức khỏe:

• Vấn đề thẩm mỹ: Những khối u màu đỏ hoặc tím trên da có thể làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tự tin của người bệnh, đặc biệt nếu chúng xuất hiện ở các vị trí dễ thấy.
• Nguy cơ vỡ hoặc chảy máu: Các khối u bướu mạch máu lớn có nguy cơ vỡ ra, gây ra chảy máu hoặc nhiễm trùng, đặc biệt là khi chúng nằm ở các vị trí nhạy cảm như khu vực gần mắt, mũi, hay tai.
• Chèn ép cơ quan: Nếu bướu mạch máu phát triển ở các cơ quan nội tạng, chúng có thể gây ra sự chèn ép, làm suy giảm chức năng của cơ quan đó và gây ra các triệu chứng liên quan.
• Nguy cơ cao hơn cho các vấn đề về tạo hình: Trong trường hợp của trẻ em, bướu mạch máu ở một số vị trí có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của các cơ quan và mô mềm.
• Nguy cơ ung thư: Mặc dù hiếm, nhưng một số trường hợp bướu mạch máu có thể trở thành ung thư, đặc biệt là khi chúng tăng trưởng nhanh chóng hoặc có các biến chứng nghiêm trọng.
• Tác động tâm lý: Sự xuất hiện của bướu mạch máu có thể gây ra căng thẳng và lo lắng trong tâm trí của người bệnh, đặc biệt là khi họ không biết về tính chất của tình trạng này và các biện pháp điều trị.

Vì vậy, việc đánh giá và quản lý bướu mạch máu là rất quan trọng để ngăn chặn hoặc giảm thiểu các tác động tiêu cực đối với sức khỏe của người bệnh.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh bướu mạch máu

Bướu mạch máu thường phát triển trong những năm đầu đời của trẻ và đa phần tự giảm khi trẻ lớn lên, ít trường hợp phát triển thành khối u lớn. Vì thường nằm ngoài da, bướu mạch máu dễ phát hiện và cho phép bác sĩ theo dõi và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gây ra biến chứng.

Mặc dù bướu mạch máu ở trẻ em thường không nguy hiểm do đa phần là bướu mạch máu da, nhưng một số trường hợp có thể gây ra biến chứng nguy hiểm bao gồm:

• Bướu nằm ở hầu họng gây khó thở và khàn tiếng kéo dài;
• Bướu ở thanh quản gây ra việc ho ra máu và khó nuốt;
• Bướu ở tim gây ra suy tim do cản trở lưu thông máu;
• Bướu ở trong cột sống làm yếu xương;
• Bướu ở trong mắt gây suy giảm thị lực;
• Bướu trong tai gây suy giảm thính lực;
• Bướu gây loét, chảy máu hoặc nhiễm trùng.
• Bướu mạch máu có thể dẫn đến hội chứng Port wine stains (bớt màu rượu vang) và hội chứng Sturge Weber, gây ra các triệu chứng như động kinh và liệt nửa người.

Xử trí bướu mạch máu đòi hỏi sự hợp tác giữa nhiều chuyên khoa như mắt, tai mũi họng, thần kinh, phẫu thuật hàm mặt, nhi và da liễu.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ chuyên (thuộc lĩnh vực của bệnh bướu mạch máu) để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Bướu mạch máu là một loại khối u lành tính, phát triển do sự phân chia không bình thường của các tế bào lót (nội mô) trong các mạch máu. Không phải là bệnh di truyền và không có liên quan đến yếu tố gen, cũng không được ảnh hưởng bởi thuốc hoặc thức ăn mà mẹ bầu sử dụng trong quá trình mang thai. Nguyên nhân cụ thể gây ra bướu mạch máu vẫn chưa được xác định rõ ràng, mặc dù có nhiều giả thuyết được đưa ra bao gồm:

• Từ phôi thai: Có thể do di tích của các tế bào phôi thai.
• Nhiễm virus: Virus như Human Papillomavirus (HPV) có thể gây ra sự tăng sinh không bình thường của các tế bào nội mạch của mạch máu, có thể được truyền từ mẹ sang thai nhi trong quá trình mang thai và sinh đẻ.
• Yếu tố nội tiết: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong trẻ em mắc bướu mạch máu, nồng độ của hormone 17 - Beta Estradiol có thể tăng cao.
• Heparin: Có thể là do các yếu tố như Heparin, một loại dưỡng chất sinh học, gây kích thích tế bào sợi và tế bào nội mạch, dẫn đến tăng sinh tế bào không bình thường trong các mạch máu.

Do đó, mặc dù đã có nhiều giả thuyết được đề xuất, nhưng nguyên nhân cụ thể gây ra bướu máu vẫn còn nhiều bí ẩn và cần thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn về tình trạng này.