Tăng áp phổi là gì? Nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng và cách phòng ngừa tăng áp phổi

Tăng áp phổi là gì?

Tăng áp phổi (Pulmonary Hypertension) hay còn gọi là tăng áp động mạch phổi là tình trạng ảnh hưởng đến các mạch máu bên trong phổi. Bệnh xuất hiện khi áp lực trong các mạch máu phổi cao hơn bình thường. Khoảng 1% người dân trên thế giới bị tăng áp phổi.

Tăng áp phổi khiến tim phải của bạn phải làm việc vất vả hơn bình thường để bơm máu vào phổi. Điều này có thể làm tổn thương tim và gây ra các triệu chứng như khó thở, đau ngực và chóng mặt.

Tăng áp phổi được chia thành năm nhóm khác nhau:

• Nhóm 1: Tăng áp phổi do tăng áp động mạch phổi.
• Nhóm 2: Tăng áp phổi do bệnh tim trái.
• Nhóm 3: Tăng áp phổi do bệnh phổi và/hoặc thiếu oxy.
• Nhóm 4: Tăng áp phổi do tắc nghẽn động mạch phổi, trong đó có tăng áp phổi do thuyên tắc huyết khối mạn tính.
• Nhóm 5: Tăng áp phổi không rõ nguyên nhân và/hoặc do nhiều nguyên nhân.

Những dấu hiệu và triệu chứng của tăng áp phổi

Các triệu chứng tăng áp phổi đôi khi rất khó nhận biết. Người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng diễn tiến trong nhiều năm trước khi được chẩn đoán. Điều này là do nhiều triệu chứng của tăng áp phổi cũng giống triệu chứng của các tình trạng bệnh lý khác.

Một số triệu chứng của tăng áp phổi bao gồm:

• Đau ngực (đau thắt ngực);
• Nhịp tim nhanh (đánh trống ngực);
• Ho khan hoặc ho ra máu;
• Hụt hơi;
• Chóng mặt có thể dẫn đến ngất xỉu;
• Buồn nôn và nôn;
• Khàn tiếng;
• Mệt mỏi;
• Bụng to, phù chân hoặc bàn chân (mắt cá chân hoặc bụng);
• Thở khò khè.

Các triệu chứng có thể diễn tiến nặng tăng dần theo thời gian hoặc tập thể dục, có thể hạn chế khả năng tham gia các hoạt động thể chất của người bệnh. Ví dụ, trong giai đoạn đầu của bệnh tăng áp phổi, bạn có thể chỉ bị khó thở khi tập thể dục. Khi bệnh tiến triển, tình trạng khó thở sẽ xảy ra thường xuyên hơn.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh tăng áp phổi

Các biến chứng của tăng áp phổi bao gồm:

• Tâm phế mạn (cor pulmonale): Tình trạng tăng áp phổi khiến buồng tim phải trở nên to hơn. Buồng tim phải phải dùng lực bơm mạnh hơn bình thường để vận chuyển máu qua các động mạch phổi bị thu hẹp hoặc bị tắc. Kết quả là thành tim phải dày lên, sau đó là dãn to ra. Những thay đổi này tạo ra nhiều căng thẳng hơn cho tim và cuối cùng tim phải bị suy.
• Huyết khối: Bị tăng áp phổi làm tăng nguy cơ đông máu trong các động mạch nhỏ trong phổi.
• Rối loạn nhịp: Tăng áp phổi có thể gây ra rối loạn nhịp tim, dẫn đến đe dọa tính mạng.
• Xuất huyết trong phổi: Tăng áp phổi có thể dẫn đến xuất huyết vào phổi và ho ra máu đe dọa tính mạng.
• Biến chứng khi mang thai: Tăng áp phổi có thể đe dọa tính mạng của người mẹ và thai nhi.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên của tăng áp phổi, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm tăng áp phổi sẽ giúp bạn giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến tăng áp phổi

Nguyên nhân gây tăng áp phổi không phải lúc nào cũng rõ ràng. Hơn 50% trường hợp tăng áp phổi trên toàn thế giới không rõ nguyên nhân. Một số tình trạng bệnh lý có thể làm tổn thương, thay đổi hoặc tắc nghẽn các mạch máu của động mạch phổi, có thể dẫn đến tăng áp phổi.

Một số ví dụ về tình trạng bệnh lý bao gồm:

• Các bệnh về tim trái, chẳng hạn như suy tim trái, có thể do huyết áp cao toàn bộ cơ thể (tăng huyết áp) hoặc bệnh mạch vành gây ra.
• Các bệnh về tim và mạch máu khác như dị tật tim bẩm sinh.
• Các bệnh về phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bệnh phổi kẽ, khí phế thũng hoặc ngưng thở khi ngủ.
• Các tình trạng bệnh lý khác như bệnh gan, bệnh hồng cầu hình liềm, huyết khối trong phổi hoặc rối loạn mô liên kết như xơ cứng bì.