Đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng không?

Nhiều người sau khi đã từng mắc đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng không. Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi quan trọng đó, giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ chế miễn dịch sau khi nhiễm bệnh và vai trò của việc tiêm phòng để phòng ngừa tái nhiễm trong tương lai. Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình một cách tốt nhất!

Đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng không?

Tại sao người đã từng mắc sốt xuất huyết vẫn cần tiêm vắc xin?

Theo khuyến nghị từ các chuyên gia, những người đã từng mắc sốt xuất huyết vẫn cần tiêm vắc xin để ngăn chặn nguy cơ tái nhiễm do các chủng virus khác của bệnh này trong tương lai. Nhờ đó, nguy cơ bệnh trở nặng và xuất hiện các biến chứng đe dọa tính mạng ở những lần nhiễm kế tiếp sẽ được giảm thiểu.

Nguy cơ tái nhiễm và biến chứng khi nhiễm các chủng khác của virus Dengue

Sốt xuất huyết là một bệnh lây nhiễm cấp tính do bốn loại virus Dengue khác nhau gây ra: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Khi nhiễm một trong bốn loại này, cơ thể sẽ phát triển khả năng miễn dịch với chủng đã gây bệnh, nhưng không đủ sức bảo vệ trước ba loại còn lại.

Miễn dịch tạm thời và nguy cơ tái nhiễm

Mặc dù sau lần nhiễm đầu tiên, cơ thể có thể tạo ra một dạng miễn dịch tạm thời với các chủng khác, nhưng khả năng này nhanh chóng suy yếu và biến mất trong vòng 6 tháng. Khi miễn dịch tạm thời này không còn, cơ thể dễ bị nhiễm lại bởi các chủng khác của virus Dengue, dẫn đến nguy cơ tái nhiễm lần hai, ba hoặc thậm chí bốn.

Tăng cường phụ thuộc kháng thể (ADE) và hậu quả nghiêm trọng

Khi tái nhiễm, triệu chứng thường nặng hơn do hiện tượng ADE, khi kháng thể từ lần nhiễm trước không vô hiệu hóa được virus mới mà lại giúp nó xâm nhập vào tế bào miễn dịch và nhân lên nhanh hơn. Điều này kích hoạt phản ứng mạnh mẽ, có thể gây "cơn bão cytokine," dẫn đến xuất huyết nặng và suy cơ quan. 

Theo Tiến sĩ Raman Velayudhan từ WHO, tái nhiễm có thể gây sốt xuất huyết nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Do đó, tiêm vắc xin là cần thiết để giảm nguy cơ tái nhiễm và biến chứng nguy hiểm.

Lợi ích của vắc xin sốt xuất huyết đối với người đã từng nhiễm bệnh

Tầm quan trọng của vắc xin đối với người đã mắc sốt xuất huyết

Vắc xin sốt xuất huyết mang lại nhiều lợi ích cho những người đã từng mắc bệnh, giúp bảo vệ họ khỏi nguy cơ tái nhiễm và giảm thiểu các biến chứng nghiêm trọng. 

Dưới đây là một số điểm chính về lợi ích của vắc xin đối với những người đã nhiễm virus sốt xuất huyết trước đó:

• Giảm nguy cơ tái nhiễm: Vắc xin có khả năng bảo vệ người đã từng mắc sốt xuất huyết khỏi việc tái nhiễm với các tuýp virus khác. Nếu họ nhiễm virus sau khi tiêm vắc xin, mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ giảm xuống so với nếu không tiêm vắc xin​.
• Cải thiện mức độ nghiêm trọng của bệnh: Những người đã từng bị sốt xuất huyết sẽ có nguy cơ mắc bệnh nặng cao hơn trong các lần nhiễm tiếp theo. Tiêm vắc xin giúp chuyển đổi phản ứng miễn dịch của cơ thể, do đó, khi tái nhiễm, họ sẽ trải qua tình trạng bệnh tương tự như lần nhiễm thứ ba hoặc thứ tư, mà trong đó mức độ nghiêm trọng thấp hơn​.
• Thời gian bảo vệ dài hạn: Vắc xin cung cấp sự bảo vệ trong nhiều năm. Các nghiên cứu cho thấy vắc xin có thể bảo vệ người tiêm khỏi sốt xuất huyết ít nhất trong vòng 6 năm sau khi tiêm​.
• Khuyến nghị tiêm vắc xin: Những người từ 9 đến 16 tuổi, đã có xác nhận mắc bệnh sốt xuất huyết trước đó và đang sinh sống trong khu vực có dịch bệnh, là nhóm được khuyến nghị tiêm vắc xin để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Giảm thiểu gánh nặng xã hội và kinh tế

Việc tiêm vắc xin sốt xuất huyết cho người từng mắc bệnh là rất cần thiết, đặc biệt ở Việt Nam, nơi muỗi Aedes dễ phát triển do khí hậu nóng ẩm. Kể từ ca đầu tiên ghi nhận vào năm 1958 tại Đà Nẵng, cả bốn tuýp virus Dengue đã xuất hiện. Việt Nam ghi nhận khoảng 100.000 ca mắc và gần 100 ca tử vong mỗi năm. 

Chi phí điều trị có thể từ 900.000 - 10.000.000 đồng tùy theo mức độ nghiêm trọng, gây gánh nặng kinh tế. Vì vậy, tiêm vắc xin là giải pháp quan trọng để ngăn ngừa bệnh và giảm biến chứng.

Những đối tượng cần tránh tiêm vắc xin sốt xuất huyết

Theo khuyến nghị từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có một số trường hợp mà người tiêm vắc xin sốt xuất huyết nên thận trọng hoặc không nên tiêm. Dưới đây là những trường hợp cụ thể:

• Phản ứng dị ứng: Người có tiền sử quá mẫn cảm với hoạt chất hoặc bất kỳ thành phần nào trong vắc xin không nên tiêm.
• Suy giảm miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch bị suy giảm do bệnh lý bẩm sinh, bệnh lý mắc phải, người đang sử dụng các liệu pháp ức chế miễn dịch (như hóa trị hoặc corticosteroid liều cao) trong vòng 4 tuần trước khi tiêm.
• Nhiễm HIV: Người nhiễm HIV có triệu chứng hoặc không có triệu chứng nhưng có bằng chứng suy giảm chức năng hệ miễn dịch cần được xem xét cẩn thận.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Phụ nữ đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai trong vòng 1 tháng sau khi tiêm vắc xin không nên tiêm vắc xin này. Tương tự, phụ nữ đang cho con bú cũng được khuyến nghị nên thận trọng.
• Thời gian sau khi mắc bệnh: Đối với những người đã từng mắc sốt xuất huyết, nên hoãn tiêm ít nhất 6 tháng sau khi khỏi bệnh.

Những khuyến cáo này nhằm bảo vệ sức khỏe người dân và giảm thiểu nguy cơ phản ứng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm vắc xin. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể tham khảo trên trang web của WHO hoặc các tổ chức y tế uy tín khác.

Hướng dẫn phòng chống sốt xuất huyết kết hợp tiêm vắc xin

Sau khi tìm hiểu "Đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng không?", để phòng ngừa sốt xuất huyết, bên cạnh việc tiêm vắc xin, các phương pháp khác cũng rất quan trọng. Dưới đây là một số hướng dẫn phòng chống sốt xuất huyết kết hợp với việc tiêm vắc xin:

Biện pháp kiểm soát muỗi

Để giảm nguy cơ lây nhiễm, cần thực hiện các biện pháp kiểm soát muỗi, bao gồm:

• Sử dụng màn chống muỗi trong nhà.
• Đặt các bẫy muỗi và phun thuốc diệt muỗi tại những khu vực có nguy cơ cao.
• Loại bỏ các nơi chứa nước đọng, nơi muỗi có thể sinh sản.

Bảo vệ cá nhân

Người dân nên sử dụng các sản phẩm chống muỗi như kem xịt hoặc bình xịt muỗi, đặc biệt là vào thời điểm muỗi hoạt động mạnh như lúc sáng sớm và chiều tối. Mặc quần áo dài tay và sáng màu để giảm thiểu khả năng bị muỗi đốt.

Nâng cao nhận thức cộng đồng

Thực hiện các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức về sốt xuất huyết, triệu chứng và cách phòng tránh. Tổ chức các buổi tập huấn cho cộng đồng về phương pháp phòng ngừa và xử lý khi phát hiện người bệnh.

Theo dõi sức khỏe

Người dân cần chú ý đến các triệu chứng của sốt xuất huyết như sốt cao, đau cơ, đau khớp và phát ban. Khi có triệu chứng, cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Hiện tại, Trung tâm tiêm chủng Long Châu đang nhận đặt giữ chỗ vắc xin phòng chống sốt xuất huyết. Quý khách có thể đăng ký trước để đảm bảo lịch tiêm chủng cho bản thân và gia đình trong thời gian tới.

Như vậy, bài viết trên đã phần nào giải đáp được thắc mắc liệu khi đã bị sốt xuất huyết có cần tiêm phòng không. Dù nhiễm một lần có thể giúp bạn miễn dịch với một loại virus Dengue, nhưng vẫn còn ba chủng khác có thể bị lây nhiễm. Việc tiêm vắc xin mang lại sự bảo vệ toàn diện hơn, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và các biến chứng trong những lần tái nhiễm. Do đó, ngay cả khi đã từng mắc bệnh, bạn vẫn nên cân nhắc tiêm phòng để bảo vệ sức khỏe một cách bền vững.

Xem thêm: 

Vắc xin Qdenga (Đức) phòng ngừa bệnh Sốt xuất huyết 

Những điều bạn cần biết trước khi quyết định tiêm vắc xin sốt xuất huyết