Mỡ máu thấp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục

Cả mỡ máu thấp lẫn mỡ máu cao đều không tốt cho sức khỏe. Do đó, để có thể duy trì lượng mỡ trong máu cân bằng, ổn định, bạn nhất định phải áp dụng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, đồng thời tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên và kiểm soát căng thẳng. Ngoài ra, kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng rất quan trọng trong việc theo dõi lượng mỡ trong máu và đảm bảo chúng luôn ở mức khỏe mạnh, ngăn ngừa các biến chứng và duy trì sức khỏe tổng thể.

Mỡ máu thấp là gì?

Mỡ máu thấp là tình trạng được đặc trưng bởi mức cholesterol toàn phần giảm xuống dưới 120 mg/dL và cholesterol LDL giảm xuống dưới 40 mg/dL. Tuy nhiên, các ngưỡng này có thể thay đổi tùy theo chủng tộc, giới tính và độ tuổi.

Rất nhiều người tin rằng mỡ trong máu là hoàn toàn có hại, điều này là một định kiến. Bởi vì mỡ trong máu đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Cụ thể, mỡ trong máu, hay cholesterol, là một thành phần thiết yếu của hoạt động cơ thể, hỗ trợ màng tế bào thần kinh và đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone sinh dục và hormone tuyến thượng thận.

Cholesterol trong máu tồn tại ở hai dạng chính:

LDL (lipoprotein tỷ trọng thấp)

Thường được gọi là cholesterol xấu, LDL góp phần tích tụ mảng bám trong động mạch, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu và bệnh tim mạch.

HDL (lipoprotein tỷ trọng cao)

Được gọi là cholesterol tốt, HDL giúp loại bỏ LDL khỏi máu bằng cách vận chuyển chúng đến gan để chúng được phân hủy và đào thải ra khỏi cơ thể.

Để có sức khỏe tối ưu, điều quan trọng là phải duy trì mức lipid trong máu cân bằng. Chỉ số lipid máu bình thường bao gồm tổng lượng cholesterol dưới 200 mg/dL, HDL ở mức 60 mg/dL trở lên và LDL thấp hơn 100 mg/dL. Những mức này được coi là ổn định nhất để cơ thể hoạt động bình thường.

Khi lượng mỡ máu thấp quá mức, cơ thể có thể gặp phải các biến chứng nghiêm trọng. Lượng mỡ trong máu thấp có liên quan đến nguy cơ mắc một số tình trạng bệnh tăng cao, bao gồm ung thư, đột quỵ xuất huyết, trầm cảm, lo âu và thậm chí là sinh non. Mỡ máu thấp phá vỡ sự cân bằng cần thiết cho các chức năng cơ thể khỏe mạnh, dẫn đến các rối loạn tiềm ẩn và các biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân mỡ máu thấp

Mỡ máu thấp có thể phát sinh từ nhiều yếu tố khác nhau. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng mỡ máu thấp là rất quan trọng để kiểm soát và phòng ngừa hiệu quả.

Một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng mỡ máu thấp là chế độ ăn ít chất béo. Mặc dù việc giảm lượng chất béo thường được khuyến nghị để có sức khỏe tim mạch, nhưng chế độ ăn quá ít chất béo có thể khiến cơ thể mất đi các axit béo thiết yếu cần thiết để duy trì mức cholesterol lành mạnh.

Suy dinh dưỡng và hấp thụ chất dinh dưỡng kém cũng là những nguyên nhân đáng kể. Khi cơ thể không nhận được hoặc không thể hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết, cơ thể sẽ phải vật lộn để sản xuất và duy trì mức cholesterol đầy đủ, dẫn đến tình trạng mỡ máu thấp.

Một yếu tố quan trọng khác là tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc cường giáp. Tuyến giáp điều chỉnh quá trình trao đổi chất và khi tuyến giáp hoạt động quá mức, nó có thể dẫn đến sự phân hủy chất béo nhanh hơn, dẫn đến mức lipid máu thấp hơn.

Những người có tiền sử cường giáp, suy tuyến thượng thận, bệnh gan hoặc bệnh bạch cầu cũng có thể có nguy cơ. Các phương pháp điều trị những tình trạng này có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa lipid, làm giảm mức cholesterol trong máu.

Ngoài ra, di truyền cũng là một trong những nguyên nhân, đặc biệt là ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi. Trong một số trường hợp, các tình trạng di truyền có thể gây ra mức cholesterol thấp, đòi hỏi cá nhân đó phải được theo dõi và quản lý cẩn thận ngay từ khi còn nhỏ.

Hiểu được các nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng mỡ máu thấp là điều cần thiết để giải quyết tình trạng này một cách hiệu quả. Kiểm tra sức khỏe định kỳ và chế độ ăn uống cân bằng phù hợp với nhu cầu của từng cá nhân là những yếu tố chính trong quá trình kiểm soát tình trạng mỡ máu thấp.

Mỡ máu thấp có nguy hiểm không?

Lượng mỡ trong máu thấp, giống như lượng mỡ trong máu cao, có thể không biểu hiện triệu chứng rõ ràng hoặc các vấn đề tức thời trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, như đã đề cập bên trên, việc bỏ qua tình trạng mỡ máu thấp có thể dẫn đến hậu quả sức khỏe đáng kể và có khả năng gây nguy hiểm nếu tình trạng này kéo dài.

Một trong những mối nguy hiểm chính của lượng mỡ trong máu thấp là tác động của nó đến chức năng tế bào. Các tế bào thiết yếu, đặc biệt là các tế bào trong hệ thần kinh và hệ sinh sản, phụ thuộc vào mức chất béo đầy đủ để hoạt động bình thường. Sự gián đoạn trong các tế bào này có thể dẫn đến một loạt các vấn đề, bao gồm suy giảm chức năng thần kinh và khó khăn trong sinh sản.

Những người có lượng mỡ trong máu thấp cũng có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng cao hơn, chẳng hạn như cúm, viêm phổi và nhiễm trùng đường tiết niệu. Khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng này của cơ thể có thể bị suy yếu do hệ thống miễn dịch suy yếu liên quan đến mức lipid thấp.

Nguy cơ này cũng mở rộng sang các tình trạng nghiêm trọng hơn. Lượng mỡ trong máu thấp mãn tính có liên quan đến khả năng mắc nhiều loại ung thư cao hơn, bao gồm ung thư gan, thận, trực tràng, tuyến tụy và bàng quang. Khả năng quản lý và sử dụng chất béo của cơ thể bị suy yếu có thể góp phần gây ra các mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng này.

Ngoài ra, lượng mỡ máu thấp còn có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe nhận thức. Mất trí nhớ nghiêm trọng do tình trạng này cuối cùng có thể dẫn đến chứng mất trí, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Với phụ nữ mang thai có mức cholesterol thấp, họ có nguy cơ đối mặt với những rủi ro bổ sung như chuyển dạ sớm hoặc sinh con nhẹ cân. Cả hai yếu tố này đều gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe của cả mẹ và con.

Làm gì để khắc phục chứng mỡ máu thấp?

Hiện tại, chưa có loại thuốc nào có thể điều trị cụ thể tình trạng mỡ máu thấp hoặc tăng tổng lượng cholesterol và LDL-C. Tuy nhiên, những người mắc tình trạng này có thể chủ động thực hiện các bước để cải thiện sức khỏe thông qua việc thay đổi chế độ ăn uống và thay đổi lối sống.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Đối với những người có lượng mỡ máu thấp, lựa chọn chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng này, như hạn chế tiêu thụ các loại thịt đỏ, và các sản phẩm từ sữa. Những thực phẩm này đều có chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất cân bằng cholesterol.

Thay vào đó, hãy tập trung vào việc bổ sung các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 và chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn. Các loại cá như cá thu, cá hồi và cá trích là nguồn cung cấp omega-3 tuyệt vời, được biết đến là có tác dụng tăng cholesterol tốt (HDL) và hỗ trợ sức khỏe tim mạch nói chung. Ngoài ra, hạt chia, rau xanh và trái cây tươi cung cấp các chất dinh dưỡng và chất xơ thiết yếu giúp tăng mức cholesterol lành mạnh.

Một cân nhắc quan trọng khác về chế độ ăn uống là uống rượu. Rượu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch và huyết áp, đồng thời làm giảm cholesterol tốt (HDL) trong khi làm tăng cholesterol xấu (LDL). Giảm hoặc loại bỏ rượu là một bước quan trọng trong việc kiểm soát lượng mỡ trong máu thấp.

Tránh hút thuốc

Hút thuốc là một yếu tố quan trọng khác có thể làm trầm trọng thêm mức cholesterol. Các chất có hại trong thuốc lá góp phần làm tăng cholesterol LDL trong máu, làm tăng nguy cơ huyết áp cao và bệnh tim mạch. Bỏ thuốc lá cho phép cholesterol HDL hoạt động hiệu quả hơn, giúp cân bằng mức cholesterol một cách tự nhiên.

Tập ​​thể dục thường xuyên

Hoạt động thể chất thường xuyên là điều cần thiết để duy trì mức cholesterol lành mạnh. Đặt mục tiêu tập thể dục ít nhất 20 đến 30 phút mỗi ngày. Chọn các hoạt động phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn, chẳng hạn như đi bộ, cầu lông, bơi lội, chạy bộ hoặc yoga.

Đối với những người thừa cân hoặc béo phì, việc kết hợp thói quen tập thể dục thường xuyên với chế độ ăn uống cân bằng là chìa khóa để giảm cân và ổn định mức cholesterol. Đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh là rất quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa lượng mỡ trong máu thấp.

Khi bạn thiết lập thói quen tập thể dục thường xuyên, bạn có thể sẽ nhận thấy sự gia tăng tính linh hoạt, cải thiện sức khỏe tinh thần và quá trình trao đổi chất diễn ra suôn sẻ hơn. Những thay đổi tích cực này tạo ra một môi trường nơi cholesterol tốt có thể phát triển mạnh, góp phần cải thiện sức khỏe tổng thể.

Tóm lại, mỡ máu thấp là tình trạng sức khỏe cần được phát hiện để điều trị kịp thời, tránh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe. Để ngăn ngừa những biến chứng do mỡ máu thấp gây ra, điều quan trọng là phải kiểm tra sức khỏe định kỳ. Người lớn trên 20 tuổi nên xét nghiệm máu ít nhất một lần một năm để theo dõi mức lipid. Phát hiện và quản lý sớm tình trạng mỡ máu thấp có thể giúp giảm bớt gánh nặng điều trị khi giải quyết các vấn đề sức khỏe liên quan.