Siêu âm ống tiêu hóa có quy trình như thế nào?

Hệ tiêu hóa là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, có nhiệm vụ tiếp nhận và phân hủy thức ăn để cung cấp năng lượng và dưỡng chất. Khi gặp phải các bệnh lý ở đường tiêu hóa, sức khỏe của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng một cách đáng kể. Để hỗ trợ chẩn đoán và điều trị các bệnh lý này, siêu âm ống tiêu hóa là một kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả. Phương pháp này giúp bác sĩ nhanh chóng phát hiện các bất thường trong hệ tiêu hóa, từ đó đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp.

Khi nào nên chỉ định siêu âm ống tiêu hóa?

Siêu âm ống tiêu hóa là một phương pháp thường được chỉ định khi nghi ngờ bệnh lý ở đường tiêu hóa. Phương pháp này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp sau:

• Viêm nhiễm ở hệ tiêu hóa: Như viêm tiểu tràng, đại tràng, viêm túi thừa, hay viêm dạ dày - tá tràng.
• Các bệnh lý cấp tính: Bao gồm viêm ruột thừa cấp, áp xe, hoặc các khối viêm quanh ruột thừa. Được sử dụng khi có dấu hiệu đau bụng mà nguyên nhân chưa xác định.
• Khối u hoặc polyp: Giúp phát hiện sớm các khối u hoặc polyp trong ống tiêu hóa hoặc ở các vùng lân cận trong ổ bụng.
• Rối loạn trong tiêu hóa: Như tắc ruột, lồng ruột, xoắn ruột, hoặc khi nghi ngờ thủng ở các cơ quan rỗng.
• Chấn thương: Thường được chỉ định sau chấn thương vùng ngực hoặc bụng để phát hiện tổn thương tiềm tàng.
• Khám sức khỏe tổng quát: Siêu âm ống tiêu hóa cũng có thể được tiến hành trong các buổi khám định kỳ hoặc theo yêu cầu của bác sĩ chuyên khoa.

Phương pháp này không chỉ hỗ trợ chẩn đoán chính xác mà còn giúp bác sĩ có hướng điều trị kịp thời cho bệnh nhân khi cần thiết.

Siêu âm ống tiêu hóa cần lưu ý gì và có an toàn không?

Như đã đề cập trước đó, việc quan sát đường tiêu hóa qua siêu âm thường gặp nhiều khó khăn. Để đạt được kết quả siêu âm chính xác nhất, cần lưu ý một số điểm sau:

• Siêu âm ống tiêu hóa chủ yếu không phát hiện được các tổn thương viêm loét mà chỉ có thể nhận diện các tổn thương khi thành đường tiêu hóa bị dày lên.
• Một số cơ quan trong hệ tiêu hóa có thể không được quan sát đầy đủ và toàn diện trong quá trình siêu âm.
• Để siêu âm ống tiêu hóa có hiệu quả, cần phải có sự hiện diện của dịch trong lòng ống tiêu hóa.
• Các bệnh lý của đường tiêu hóa thường được chẩn đoán thông qua các dấu hiệu gián tiếp, chẳng hạn như thâm nhiễm mỡ xung quanh, tụ dịch hoặc khí xung quanh hoặc sự xuất hiện của hạch bất thường.

Các bệnh gì có thể phát hiện được qua siêu âm ống tiêu hóa?

Mặc dù siêu âm ống tiêu hóa không phải là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tối ưu nhất, nhưng nó vẫn có khả năng phát hiện một số bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, chẳng hạn như:

Viêm ruột thừa

Viêm ruột thừa là một trong những bệnh lý cấp cứu thường gặp mà có thể được chẩn đoán qua siêu âm đường tiêu hóa. Bệnh nhân thường xuất hiện triệu chứng đau bụng tại vùng hố chậu phải, kèm theo sốt nhẹ, buồn nôn hoặc nôn. Khi thực hiện xét nghiệm máu, các chỉ số viêm như tăng bạch cầu và tăng protein phản ứng viêm thường được ghi nhận.

Hình ảnh siêu âm đặc trưng của viêm ruột thừa cho thấy sự tăng kích thước, thành ruột thừa dày lên, không bị xẹp khi ấn, có thể thấy sỏi phân trong lòng ruột thừa, và có hiện tượng thâm nhiễm viêm xung quanh. Bên cạnh việc chẩn đoán, siêu âm cũng giúp đánh giá các biến chứng của viêm ruột thừa, như tình trạng thủng gây viêm phúc mạc, áp xe ruột thừa, hoặc sự kết dính của ruột thừa. Tuy nhiên, ở một số bệnh nhân có ruột thừa nằm ở vị trí khó quan sát, chẳng hạn như những người béo bụng hoặc ruột thừa nằm sau manh tràng, việc đánh giá qua siêu âm có thể bị hạn chế, do đó cần bổ sung chẩn đoán bằng chụp cắt lớp vi tính (CT scan) ổ bụng.

Viêm túi thừa đại tràng

Bệnh lý túi thừa đại tràng là một tình trạng thường gặp trong lâm sàng. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp có túi thừa đều bị viêm. Siêu âm đường tiêu hóa có thể giúp phát hiện tình trạng viêm túi thừa với các dấu hiệu như sự hiện diện của sỏi phân trong túi thừa, thành túi thừa dày lên, và thâm nhiễm mỡ xung quanh.

Bệnh nhân bị viêm túi thừa thường có triệu chứng đau bụng ở vị trí tương ứng và có các dấu hiệu nhiễm trùng trên lâm sàng cũng như trong các xét nghiệm. Ngoài khả năng chẩn đoán, siêu âm còn giúp phát hiện các biến chứng, đặc biệt là biến chứng thủng túi thừa, với các dấu hiệu như tụ dịch hoặc tụ khí xung quanh và mất liên tục thành túi thừa. Việc nhận diện các biến chứng này rất quan trọng để bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị thích hợp nhất cho người bệnh.

Viêm và u đường tiêu hóa

Trong trường hợp viêm hoặc u đường tiêu hóa, siêu âm sẽ cho thấy hình ảnh dày thành quai ruột. Tuy nhiên, đối với tình trạng viêm, thành ruột thường dày đều, trong khi đó đối với u, thành ruột sẽ dày lệch tâm. Để chẩn đoán chính xác bản chất của tổn thương dày thành quai ruột, cần kết hợp các yếu tố lâm sàng với các phương pháp thăm dò khác như nội soi và sinh thiết, cũng như chụp cắt lớp vi tính (CT scan) ổ bụng. Đối với các trường hợp viêm đường tiêu hóa, siêu âm cũng có thể hỗ trợ theo dõi quá trình điều trị và đánh giá sự tiến triển của tổn thương, từ đó giúp bác sĩ điều chỉnh chiến lược điều trị nếu cần thiết.

Siêu âm ống tiêu hóa đang ngày càng được ưa chuộng và phát triển như một phương pháp hiệu quả trong việc chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa. Các bác sĩ áp dụng siêu âm để kiểm tra những cơ quan quan trọng như gan, tụy, đại tràng và các bộ phận khác trong ống tiêu hóa. Kỹ thuật này cho phép phát hiện các bất thường mà không cần thực hiện các thủ thuật xâm lấn, nhờ vậy giúp nhận diện sớm các bệnh nghiêm trọng. Việc phát hiện sớm không chỉ giúp đưa ra phương pháp điều trị kịp thời mà còn giảm thiểu rủi ro cho bệnh nhân, nâng cao khả năng điều trị hiệu quả.