Hậu quả của ô nhiễm môi trường đến sức khỏe là gì? Biện pháp nào khắc phục ô nhiễm?

Những năm gần đây, tình trạng ô nhiễm môi trường đang ngày một nghiêm trọng. Hậu quả của ô nhiễm môi trường tác động khá nhiều đến chất lượng sống cũng như sức khỏe con người. Tỷ lệ người mắc bệnh do môi trường ô nhiễm đã tăng khá cao. Hiểu được sự nguy hại cũng như tìm cách khắc phục là điều nên làm để bảo vệ sức khỏe của chính mình.

Các dạng ô nhiễm môi trường

Hiện tượng môi trường bị biến đổi có nhiều dạng bao gồm:

• Ô nhiễm môi trường nước: Trong nước xuất hiện các hợp chất lạ dạng lỏng hoặc rắn khá độc hại, giảm sự đa dạng sinh học trong môi trường, quy mô ảnh hưởng lớn nhất.
• Ô nhiễm môi trường đất: Diện tích đất ngày càng bị thu hẹp, thậm chí suy thoái.
• Ô nhiễm môi trường không khí: Khói bụi, tạp chất trong không khí gây biến đổi khí hậu, bệnh lý về đường hô hấp, ảnh hưởng động vật và môi trường tự nhiên.

Môi trường nước ô nhiễm gây độc hại đến con người và động vật

Những hậu quả của ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường gây nên nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Tuổi càng nhỏ thì mức độ nguy hiểm sẽ càng thêm nặng nề. Dưới đây là những tác hại mà ô nhiễm môi trường đối với sức khỏe:

Gây bệnh ung thư

Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư là một trong các hậu quả của ô nhiễm môi trường. Theo báo cáo từ cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), chất hạt (PM) gây ô nhiễm không khí là chất gây ung thư nhóm 1. Thường xuyên tiếp xúc với không khí ô nhiễm trong thời gian dài sẽ gây nên bệnh ung thư phổi. 

Bên cạnh đó, các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) từ sơn, chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, thảm… cũng là một trong những chất có thể gây ung thư. Khi hít vào, chúng làm tổn thương DNA, viêm dẫn đến tăng nguy cơ ung thư hạch, bệnh bạch cầu, u tủy, u mạch máu ác tính. 

Gây kháng insulin

Không khí ô nhiễm với bụi mịn nồng độ cao khiến khả năng chuyển hóa năng lượng, cân bằng nội môi glucose bị suy yếu. Các cơ quan đáp ứng với insulin sẽ tăng tình trạng viêm, từ đó cơ thể dễ bị kháng insulin, tiểu đường tuýp 2, bệnh tim, đột quỵ.

Tiểu đường là hậu quả của ô nhiễm môi trường đến sức khỏe con người

Chất ô nhiễm không khí có thể làm chỉ số khối cơ thể ở trẻ em tăng lên, kích hoạt tình trạng viêm, thúc đẩy lưu trữ chất béo. Một số chất gây ô nhiễm có thể làm nội tiết tố rối loạn, ngăn chặn hoạt động của tuyến giáp, gây tăng cân.

Mắc bệnh về hô hấp

Một trong các hậu quả của ô nhiễm môi trường còn làm tăng dị ứng ở đường hô hấp. Những đứa trẻ sống trong khu vực ô nhiễm có khả năng bị thay đổi cấu trúc không đều trong niêm mạc mũi gây suy yếu đường thở, viêm, nhiễm trùng phổi.

Chất gây ô nhiễm môi trường như ozone, carbon monoxide, oxit lưu huỳnh, oxit nitơ khá độc hại. Chúng sẽ làm tắc nghẽn phổi, tổn thương mô phổi, tổn thương mô đường hô hấp, hen suyễn, nhiễm trùng phổi, thậm chí là tử vong.

Gây bệnh tim mạch

Các chất ô nhiễm sinh ra trong không khí như CO2, N2O, SO2, Ozone, chì, bụi mịn làm tăng tỷ lệ mắc bệnh tim, tăng nguy cơ tử vong ở các bệnh nhân rối loạn nhịp tim, suy tim sung huyết. Ozone và bụi mịn có thể kích thích thần kinh phổi phản xạ dẫn đến bất thường trong nhịp tim.

Gây hại cho não

Chất NO2 trong khí thải của xăng có khả năng khiến tâm lý trẻ em mới sinh chậm phát triển. Thai phụ tiếp xúc nhiều với không khí ô nhiễm có thể khiến thai nhi bị thay đổi chức năng não và giảm IQ. Đối với người lớn, tiếp xúc nhiều NO2 cũng làm giảm hiệu suất nhận thức thần kinh…

Hậu quả của ô nhiễm môi trường ảnh hưởng khả năng sinh sản

Chất gây ô nhiễm môi trường làm nội tiết tố rối loạn, can thiệp hoạt động của hormone kiểm soát khả năng sinh sản, tăng trưởng và phát triển. Điều này gây ra những bất thường về sinh sản, ví dụ như sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh, ung thư tuyến tiền liệt, số lượng tinh trùng thấp…

Chất lượng tinh dịch cũng bị ảnh hưởng do môi trường ô nhiễm. Nam giới tiếp xúc với không khí ô nhiễm mức độ cao sẽ có chất lượng và số lượng tinh trùng giảm sút.

Chất lượng tinh trùng bị giảm sút do ô nhiễm môi trường

Gây bệnh thận

Trên cơ thể, thận rất dễ bị ảnh hưởng do hóa chất độc hại từ môi trường. Một lượng lớn hóa chất và thuốc trong hệ tuần hoàn cơ thể sẽ được đưa đến thận. Khi thận hình thành nước tiểu, các chất độc hại sẽ tích tụ trong dịch ống. Đến khi nồng độ chất ô nhiễm tích tụ ở mức độ cao thì các mô trong thận sẽ nguy cơ cao bị chấn thương.

Tổn thương gan

Gan là bộ phận làm nhiệm vụ chuyển hóa, thải độc trong cơ thể. Chất ô nhiễm không khí như bụi mịn, hạt thải diesel gây ngộ độc gan dẫn đến nguy cơ mắc bệnh viêm gan A nghiêm trọng, chất béo tích tụ. Việc thường xuyên tiếp xúc với ô nhiễm sẽ khiến chức năng gan suy giảm, tế bào gan bị tổn thương.

Hậu quả của ô nhiễm môi trường gây bệnh về da

Da tiếp xúc với các hạt độc hại trong không khí sẽ dễ bị lão hóa, đốm sắc tố, nếp nhăn. Người dân sống trong thành phố ô nhiễm có tỉ lệ bị nổi mề đay, viêm da dị ứng nhiều hơn người sống ở nông thôn.

Chất ô nhiễm đi qua da sẽ kích hoạt phản ứng viêm, kích thích da sản xuất melanin gây sạm da hoặc các tổn thương khác. Tình trạng này cũng tác động đến hàm lượng collagen, khiến da xuất hiện nhiều nếp nhăn.

Cần làm gì để khắc phục ô nhiễm môi trường?

Khi nhận thức được những hậu quả của ô nhiễm môi trường gây ra với đời sống và sức khỏe, bạn hãy có tinh thần bảo vệ môi trường. Dưới đây là một số biện pháp khắc phục tình trạng này:

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Để hạn chế tốt đa hậu quả của ô nhiễm môi trường, cách tốt, đơn giản nhất mà ai cũng nên làm chính là thay đổi một vài thói quen hàng ngày. Những cách cải thiện thói quen sinh hoạt để hạn chế gây ô nhiễm có thể kể đến là:

• Phân loại rác, vứt rác đúng nơi quy định.
• Thay thế than củi bằng thiết bị điện hiện đại để hạn chế khói bụi.
• Tắt thiết bị điện khi không sử dụng.
• Di chuyển bằng phương tiện công cộng để giảm thiểu khói bụi thải ra môi trường.
• Khu công nghiệp cần tuân thủ nguyên tắc xử lý rác, nước thải trước khi thải ra môi trường.

Vứt rác đúng nơi quy định để giảm thiểu ô nhiễm môi trường

Trồng cây xanh

Cây xanh quang hợp biến đổi chất CO2 thành O2 giúp không khí được trong lành. Chính quyền địa phương hãy trồng nhiều cây xanh, phủ xanh đồi trọc…

Mong rằng những chia sẻ trên từ Nhà thuốc Long Châu đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích về hậu quả của ô nhiễm môi trường. Mỗi chúng ta hãy chung tay giúp sức, góp một phần nhỏ để bảo vệ môi trường. Đây cũng là cách bảo vệ sức khỏe bản thân!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp