Nguyên nhân tụt huyết áp và các phòng ngừa

Tụt huyết áp có thể không tạo ra triệu chứng, nhưng đôi khi cũng có thể gây ra các triệu chứng khó chịu hoặc nguy hiểm. Việc chẩn đoán và điều trị tụt huyết áp sớm là rất quan trọng. Hãy đọc bài viết dưới đây để hiểu thêm về nguyên nhân của tình trạng tụt huyết áp.

Tụt huyết áp là gì?

Huyết áp ổn định phản ánh sự ổn định của tuần hoàn máu trong cơ thể, đảm bảo rằng máu được bơm đều đặn từ tim và cung cấp cho các cơ quan. Bất kỳ biến động đột ngột nào trong huyết áp, có thể là tăng cao hoặc giảm thấp đột ngột, đều có thể gây khó chịu cho cơ thể và đôi khi dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Tụt huyết áp xảy ra khi huyết áp tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trương dưới 60 mmHg. Dấu hiệu của huyết áp giảm đột ngột có thể bao gồm cảm giác choáng váng, hoa mắt, chóng mặt, hồi hộp và tim đập nhanh. Trong trường hợp nặng hơn, có thể gây lơ mơ, lú lẫn, ngất xỉu và mất ý thức. Huyết áp giảm đột ngột có thể dẫn đến việc não và các cơ quan khác không nhận được đủ máu, làm suy giảm cung cấp oxy và chất dinh dưỡng, có thể dẫn đến thiếu máu não và tổn thương não, tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng.

Vì vậy, khi đo huyết áp và phát hiện huyết áp thấp dưới mức 90/60 mmHg, việc sơ cứu cần được thực hiện ngay lập tức và đúng cách. Trong tình trạng bệnh nhân có diễn biến tồi tệ, việc chuyển người bệnh đến các cơ sở y tế gần nhất là rất quan trọng để có can thiệp kịp thời.

Các nguyên nhân tụt huyết áp

Tình trạng hạ huyết áp có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng người già đặc biệt cần được chú ý. Dưới đây là những nguyên nhân tụt huyết áp phổ biến:

• Tiêu chảy, nôn mửa, hoặc suy nhược cơ thể có thể dẫn đến mất nước cơ thể.
• Các bệnh lý như viêm tim, suy tim gây suy giảm chức năng bơm máu của tim.
• Các rối loạn nội tiết như suy hoặc cận giáp, tiểu đường có thể làm rối loạn quá trình sản xuất hormone trong cơ thể.
• Thiếu dinh dưỡng, thiếu máu, phụ nữ mang thai đều có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu.
• Người bị sốc phản vệ do phản ứng với thức ăn, thuốc, hoặc nhiễm khuẩn cũng có thể gây tụt huyết áp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm ba vòng, thuốc lợi tiểu cũng là nguyên nhân gây tụt huyết áp.

Các trường hợp tụt huyết áp có thể xảy ra

Tình trạng tụt huyết áp có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Do đó, người bệnh không nên coi thường hoặc chủ quan. Đối với những người có cơ địa có huyết áp thấp, tụt huyết áp có thể xuất hiện một cách bất ngờ, đặc biệt khi thay đổi tư thế hoặc sau khi ăn no.

Tụt huyết áp sau bữa ăn no

• Sau khi ăn no, máu tập trung nhiều vào hệ tiêu hóa để hỗ trợ quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng.
• Quá trình này làm giảm lượng máu lên não và gây tụt huyết áp.

Tụt huyết áp khi đứng dậy

• Khi từ tư thế nằm hoặc ngồi, đứng dậy, máu dồn xuống chân, làm giảm lượng máu lên não.
• Cơ chế điều chỉnh huyết áp có thể gặp khó khăn, đặc biệt là nếu chức năng tim không tốt hoặc thụ thể cảm áp kém nhạy.

Tụt huyết áp qua trung gian thần kinh

• Thường xuất hiện ở người trẻ sau khi đứng lâu.
• Triệu chứng bao gồm chóng mặt, buồn nôn và ngất xỉu.

Phòng ngừa nguyên nhân tụt huyết áp

Sau khi xác định được nguyên nhân tụt huyết áp thì bạn có thể dễ dàng có các biện pháp để ngăn chặn hoặc giảm thiểu triệu chứng tụt huyết áp như sau:

Uống đủ nước và hạn chế rượu bia

• Rượu bia có thể làm giảm huyết áp, vì vậy hạn chế việc uống quá mức có thể giúp duy trì áp lực máu ổn định.
• Uống đủ nước giúp ngăn chặn mất nước và duy trì thể tích tuần hoàn máu.

Chế độ ăn uống lành mạnh

• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng từ ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ, thịt gà và cá để duy trì sức khỏe tốt.
• Hạn chế lượng thức ăn giàu tinh bột như khoai tây, gạo, mì ống và bánh mì.

Chú ý khi thay đổi tư thế

• Thay đổi tư thế một cách chậm rãi, đặc biệt là từ tư thế nằm sang ngồi hoặc đứng.
• Hạn chế ngồi bắt chéo hai chân để tránh tụt huyết áp.

Chia nhỏ bữa ăn

• Ưu tiên ăn nhiều bữa nhỏ mỗi ngày thay vì một bữa lớn để ngăn chặn huyết áp giảm sau bữa ăn.
• Giảm lượng thức ăn giàu tinh bột có thể giúp kiểm soát huyết áp.

Hãy nhớ rằng, việc uống cà phê hoặc trà đặc trong bữa ăn có thể tăng huyết áp tạm thời. Tuy nhiên, việc sử dụng caffeine cần được kiểm soát để tránh các vấn đề sức khỏe khác.

Các thông tin trên hy vọng đã giúp bạn nắm rõ hơn về nguyên nhân tụt huyết áp và cách thực hiện biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Trong trường hợp xuất hiện dấu hiệu của tụt huyết áp, quan trọng nhất là bạn nên thăm bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán nguyên nhân cụ thể và nhận tư vấn về liệu pháp điều trị phù hợp.