Động mạch trụ: Cấu trúc giải phẫu, chức năng và các bệnh lý liên quan

Vậy, động mạch trụ có cấu trúc như thế nào? Động mạch trụ đảm nhận chức năng gì và đâu là các bệnh lý liên quan đến động mạch trụ? Theo dõi ngay bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm những kiến thức cơ bản về động mạch trụ bạn nhé.

Cấu tạo và chức năng của động mạch trụ

Động mạch trụ là một trong những động mạch quan trọng của cơ thể. Về vị trí, động mạch trụ là một trong hai nhánh chính của động mạch cánh tay, được hình thành khi động mạch cánh tay phân chia tại khuỷu tay. Sau khi tách ra, động mạch trụ đi dọc theo mặt trong cẳng tay đến cổ tay, nơi nó góp phần hình thành cung động mạch gan tay sâu và nông để nuôi dưỡng bàn tay. Các nhánh động mạch này tiếp tục phân phối máu đến những bộ phận khác nhau của cánh tay và bàn tay, giúp cung cấp máu cho các cơ và mô xung quanh đồng thời giữ cho các cơ bắp trong trạng thái hoạt động hiệu quả.

Động mạch trụ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ tuần hoàn, giúp cung cấp máu giàu oxy đến cánh tay và các cơ quan phụ cận. Một số chức năng của động mạch trụ có thể kể đến như:

• Cung cấp oxy và dưỡng chất: Động mạch trụ là cầu nối chính đưa máu giàu oxy từ tim đến các mô trong cánh tay và bàn tay, cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho các tế bào. Oxy và các dưỡng chất này rất quan trọng cho sự sống và hoạt động của các cơ quan trong vùng tay. Việc cung cấp máu kịp thời giúp các cơ bắp duy trì được sức mạnh, độ bền và linh hoạt trong các hoạt động hàng ngày.
• Hỗ trợ vận động: Nhờ vào việc cung cấp máu, động mạch trụ giúp các cơ bắp trong cánh tay thực hiện các chuyển động mượt mà và hiệu quả. Mọi sự tắc nghẽn hay suy giảm lưu lượng máu đều có thể dẫn đến đau đớn hoặc hạn chế khả năng vận động của cánh tay. Đặc biệt, đối với những người phải thực hiện công việc đòi hỏi cánh tay hoạt động liên tục, động mạch trụ đóng vai trò không thể thiếu trong việc duy trì hiệu suất làm việc.
• Duy trì chức năng thần kinh: Ngoài việc nuôi dưỡng cơ bắp, động mạch trụ còn cung cấp máu cho các dây thần kinh ở cánh tay. Điều này giúp duy trì cảm giác và khả năng điều khiển các cơ, từ đó bảo vệ khả năng hoạt động và cảm nhận ở vùng tay. Nếu động mạch trụ bị tắc nghẽn hoặc suy yếu, các dây thần kinh có thể bị thiếu máu, dẫn đến mất cảm giác hoặc giảm khả năng điều khiển các cơ.

Các bệnh lý liên quan đến động mạch trụ

Như đã trình bày phía trên, động mạch trụ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu cho cánh tay và bàn tay. Tuy nhiên, giống như các mạch máu khác trong cơ thể, động mạch trụ cũng có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe, ảnh hưởng đến sự lưu thông máu và chức năng của các bộ phận này. Các bệnh lý liên quan đến động mạch trụ có thể bao gồm:

Tắc nghẽn động mạch trụ

Tắc nghẽn động mạch trụ có thể do các mảng bám cholesterol tích tụ trong lòng mạch, gây hẹp động mạch. Tình trạng này làm giảm lưu lượng máu, dẫn đến các triệu chứng như đau hoặc tê bì ở cánh tay, yếu cơ hoặc giảm khả năng vận động… Khi tình trạng tắc nghẽn trở nên nghiêm trọng, việc điều trị càng trở nên cấp thiết để tránh những biến chứng nguy hiểm. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa các tác động lâu dài đến sức khỏe, đặc biệt là khả năng vận động của cánh tay.

Phình động mạch trụ

Phình động mạch trụ là tình trạng khi động mạch trụ bị giãn nở bất thường tạo thành một khối phình. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến vỡ mạch máu, gây chảy máu và thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Những người có nguy cơ cao bị phình động mạch trụ thường là những người có tiền sử mắc bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao.

Bệnh lý động mạch ngoại vi

Bệnh động mạch ngoại vi (PAD) là tình trạng động mạch bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn, không chỉ ảnh hưởng đến động mạch trụ mà còn ảnh hưởng đến các động mạch khác trong cơ thể, đặc biệt là ở chân và tay. PAD có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như đau đớn và khó khăn trong vận động. Nếu không được điều trị sớm, PAD có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như loét, nhiễm trùng hoặc thậm chí là cắt bỏ chi.

Những biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh động mạch trụ

Khi các vấn đề liên quan đến động mạch trụ xuất hiện, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Một số biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh liên quan đến động mạch trụ có thể bao gồm:

Điều chỉnh lối sống

Điều chỉnh lối sống sao cho lành mạnh và khoa học là biện pháp hữu hiệu giúp phòng ngừa và điều trị bệnh động mạch trụ. Theo đó, bạn nên:

• Giảm cân và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Giảm cân và chế độ ăn ít cholesterol, giàu rau quả sẽ giúp giảm nguy cơ các bệnh động mạch, bao gồm cả bệnh lý động mạch trụ. Việc hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và trans fat sẽ giúp giảm thiểu sự tích tụ mảng bám trong động mạch.
• Tập thể dục đều đặn: Việc duy trì một chế độ tập luyện đều đặn không chỉ cải thiện tuần hoàn máu mà còn giúp giảm nguy cơ tắc nghẽn động mạch. Các bài tập như chạy bộ, đi bộ nhanh, bơi lội hay đạp xe sẽ giúp tăng cường sức khỏe tim mạch đồng thời giúp giảm thiểu căng thẳng và mệt mỏi.
• Không hút thuốc: Hút thuốc là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây bệnh động mạch, đặc biệt là trong các bệnh lý liên quan đến động mạch trụ. Nếu bạn đang hút thuốc, việc bỏ thuốc sẽ giúp cải thiện sức khỏe mạch máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Thuốc điều trị

Các loại thuốc như thuốc hạ huyết áp, thuốc chống đông máu và thuốc điều trị cholesterol có thể giúp kiểm soát các yếu tố nguy cơ từ đó ngăn ngừa bệnh lý liên quan đến động mạch trụ. Việc sử dụng thuốc cần được chỉ định và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất.

Phẫu thuật

Trong các trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể là phương pháp điều trị hiệu quả để loại bỏ tắc nghẽn hoặc phục hồi động mạch trụ. Khi các biện pháp điều trị không phẫu thuật không còn hiệu quả hoặc khi tình trạng tắc nghẽn động mạch gây ra những nguy cơ nghiêm trọng, phẫu thuật sẽ được xem xét như một lựa chọn cuối cùng. Phẫu thuật có thể bao gồm các kỹ thuật như mổ mở, can thiệp nội soi và tái tạo mạch máu.

Động mạch trụ là một phần thiết yếu của hệ tuần hoàn, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu cho cánh tay và bàn tay. Việc hiểu rõ về cấu trúc, chức năng và các bệnh lý liên quan sẽ giúp bạn nhận thức được tầm quan trọng của động mạch trụ trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Nếu gặp phải các triệu chứng liên quan đến động mạch trụ, hãy tìm đến các bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra bạn nhé. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi hết bản tin sức khỏe hôm nay.