Khám phá tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu

Trong kho tàng dược liệu Đông y, hạt muồng được biết đến với nhiều công dụng, trong đó có hỗ trợ giảm mỡ máu cho người mỡ máu cao. Đã có một số nghiên cứu sơ bộ về tác dụng của hạt muồng đối với bệnh mỡ máu. Muốn biết hạt muồng hỗ trợ điều trị mỡ máu thế nào, đừng bỏ qua những thông tin dưới đây bạn nhé!

Các thành phần dược tính có trong hạt muồng

Hạt muồng (thảo quyết minh) là dược liệu được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại. Loại hạt này nhờ chứa nhiều thành phần dược tính có giá trị sinh học cao như:

Polyphenol

Polyphenol là nhóm hợp chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của các gốc tự do. Nó có tác dụng phòng ngừa lão hóa, ung thư, xơ vữa động mạch và nhiều bệnh mạn tính khác.

Flavonoid

Hoạt chất này có tác dụng chống oxy hóa, chống viêm, bảo vệ thành mạch. Nó cũng hỗ trợ phòng ngừa các bệnh tim mạch, tiểu đường, tăng cường sức khỏe tổng thể. Đây là một thành phần quan trọng làm nên tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu.

Anthraquinon và dẫn xuất (Anthranoid)

Anthraquinon và dẫn xuất (Anthranoid) bao gồm các hợp chất như aloe-emodin, chrysophanol, emodin, rhein, physcion, alaternin, obtusin... Nhóm chất này có tác dụng nhuận tràng, hỗ trợ điều trị táo bón, chống viêm, kháng khuẩn, bảo vệ gan và hỗ trợ hạ mỡ máu.

Các glycoside

Các glycoside có trong hạt muồng, đặc biệt là anthraquinone glycoside, giúp tăng hiệu quả nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa và thải độc cơ thể.

Acid retinoic

Acid retinoic trong hạt muồng có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh về mắt như mờ mắt, khô mắt, ngứa mắt.

Các vitamin và khoáng chất

Hạt muồng chứa vitamin C, vitamin E, protein, lipid, các khoáng chất như Mg, Mn, Ca, Na, kali... Đây là các dưỡng chất thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe, chống oxy hóa, bảo vệ gan và điều hòa huyết áp.

Butanol

Thành phần này trong hạt muồng có tác dụng hỗ trợ kiểm soát lượng đường huyết và insulin, giúp phòng ngừa và cải thiện triệu chứng bệnh tiểu đường.

Emodin, aloe-emodin, nor-rubrofusarin glucoside

Emodin, aloe-emodin, nor-rubrofusarin glucoside là các hợp chất có hoạt tính chống oxy hóa, chống viêm mạnh. Chúng có tác dụng bảo vệ gan, giảm mỡ máu, hỗ trợ điều trị các bệnh lý chuyển hóa.

Chất nhầy

Dù không góp phần vào tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu nhưng chất nhầy của hạt muồng hỗ trợ nhuận tràng, làm mềm phân, tốt cho hệ tiêu hóa.

Một số hoạt chất khác

Trong thành phần hóa học của hạt muồng cũng có chứa một số hoạt chất như: Tryptophan (tiền chất serotonin và melatonin), physcion diglucosid, aloeemodin monoglucosid, chrysophanol diglucosid, obtusin, trachryson, brassinolid, naphtalen glycosid... Các chất này góp phần vào tác dụng an thần, hỗ trợ giấc ngủ, giảm stress, bảo vệ thần kinh.

Tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu

Dựa trên các nghiên cứu và tổng kết y học hiện đại, tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu dựa trên các cơ chế như:

• Polyphenol giúp bảo vệ thành mạch khỏi tổn thương do gốc tự do và ngăn ngừa quá trình oxy hóa cholesterol xấu. Từ đó nó hỗ trợ phòng ngừa xơ vữa động mạch và các biến chứng tim mạch liên quan đến mỡ máu cao.
• Emodin và các dẫn xuất anthraquinon cũng có tác dụng chống oxy hóa mạnh, giúp giảm quá trình hình thành mảng xơ vữa trong lòng mạch máu. Đồng thời, chúng còn hỗ trợ hạ cholesterol và triglyceride máu, tăng cholesterol tốt. Anthraquinon còn giúp nhuận tràng, hỗ trợ đào thải cholesterol qua đường tiêu hóa, góp phần giảm mỡ máu.
• Chiết xuất methanol và ethanol từ hạt muồng đã được chứng minh có tác dụng giảm cholesterol xấu, giảm triglyceride và tăng HDL-cholesterol. Nhờ thành phần này mà tình trạng rối loạn lipid máu cũng được cải thiện.
• Flavonoid và các hợp chất chống viêm khác trong hạt muồng giúp giảm tình trạng viêm mạn tính ở thành mạch - một yếu tố nguy cơ thúc đẩy tiến triển xơ vữa động mạch ở người mỡ máu cao.
• Một số hoạt chất trong hạt muồng (như ononitol monohydrate) giúp bảo vệ gan, tăng cường hoạt động enzyme gan. Từ đó nó hỗ trợ chuyển hóa lipid và loại bỏ cholesterol dư thừa, góp phần kiểm soát mỡ máu.
• Ngoài ra, hạt muồng còn giúp ổn định huyết áp, cần thiết cho người mắc đồng thời tăng huyết áp và rối loạn lipid máu.

Lưu ý: Các tác dụng của hạt muồng hiện được ghi nhận chủ yếu trong các nghiên cứu trên động vật hoặc nghiên cứu sơ bộ. Hiệu quả điều trị trên người chưa được xác nhận đầy đủ và cần thêm các nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn để chứng minh tính hiệu quả và an toàn. Vì vậy, hạt muồng chỉ nên được sử dụng như một biện pháp hỗ trợ, không thay thế thuốc điều trị mỡ máu theo chỉ định của bác sĩ.

Cách dùng hạt muồng cho người mỡ máu cao

Muốn dùng hạt muồng để điều chỉnh chỉ số huyết áp, bạn có thể áp dụng các cách sau:

Bài thuốc 1

Với bài thuốc này, người bệnh dùng hạt muồng sao thơm 15g, sơn tra 15g, hà thủ ô đỏ 15g, đan sâm 20g, câu kỷ tử 10g. Tất cả tán thành bột khô rồi sắc với 1.500ml nước, chia ra uống trong ngày. Người bệnh cần dùng bài thuốc này liên tục và xét nghiệm cholesterol định kỳ. Đến khi thấy chỉ số mỡ máu trở về bình thường thì ngừng uống.

Bài thuốc 2

Lá sen giúp hạ mỡ máu nhờ chứa các hợp chất như alkaloid và flavonoid, có khả năng phân hủy cholesterol, triglyceride. Chúng giúp hạn chế hấp thu chất béo từ đường tiêu hóa và bảo vệ thành mạch, hỗ trợ giảm mỡ máu. Với bài thuốc này, bạn dùng hạt muồng kết hợp với lá sen. Hạt muồng và lá sen có thể sao thơm rồi nghiền thành dạng bột mịn hoặc để nguyên mang sắc nước uống đều được.

Ngoài 2 bài thuốc trên, cách sử dụng đơn giản nhất là bạn sao thơm hạt muồng, tán bột rồi hãm với nước sôi uống như trà.

Lưu ý khi sử dụng hạt muồng cho người bệnh mỡ máu

Tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu thế nào và cách sử dụng ra sao đến đây bạn đã rõ. Tuy nhiên, để vị thuốc này phát huy tối đa tác dụng, bạn cần lưu ý những vấn đề sau:

• Trước khi quyết định áp dụng bất kỳ bài thuốc nào từ hạt muồng, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc Đông y. Điều này đặc biệt quan trọng khi người bệnh có các bệnh lý nền khác.
• Không nên lạm dụng hạt muồng, bởi dùng quá liều có thể gây tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa do tác dụng nhuận tràng mạnh của dược liệu này.
• Hạt muồng không được khuyến khích sử dụng cho phụ nữ có thai và trẻ nhỏ vì chưa có đủ dữ liệu về mức độ an toàn đối với các đối tượng này.
• Khi người bệnh có chỉ số mỡ máu rất cao, nguy cơ biến chứng tim mạch hoặc đột quỵ lớn, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc trị mỡ máu để kiểm soát bệnh hiệu quả.

Tóm lại, hạt muồng không chỉ là vị thuốc dân gian quen thuộc có thể hỗ trợ kiểm soát mỡ máu. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ về tác dụng của hạt muồng với bệnh mỡ máu. Việc sử dụng hạt muồng đúng cách, kết hợp với lối sống khoa học, sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.