Các bệnh lý mạch máu não thường gặp

Mạch máu não đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp máu và dưỡng chất cho não, giúp não hoạt động bình thường. Tuy nhiên, khi các mạch máu này gặp phải những tổn thương có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tiên lượng sống của bệnh nhân. Các bệnh lý mạch máu não thường gặp như xơ vữa mạch máu, tai biến mạch máu não, dị dạng mạch máu, và phình mạch máu não là những vấn đề cần được hiểu rõ để có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Xơ vữa mạch máu não

Xơ vữa mạch máu não là một bệnh lý tiến triển từ từ, xảy ra khi lớp trong cùng của mạch máu não bị tổn thương, dẫn đến việc tích tụ cholesterol, tế bào máu và các chất khác tại lớp lót trong mạch. Những chất này hình thành các mảng xơ vữa, theo thời gian, các mảng này cứng lại và làm hẹp dần lòng mạch. Điều này gây ra hiện tượng thiếu máu não, ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan nuôi dưỡng bởi mạch máu não, khiến chúng hoạt động kém hiệu quả.

Xơ vữa có thể hình thành ngay trong mạch máu não, nhưng cũng có thể do các mảng xơ vữa từ tim hoặc các động mạch khác di chuyển lên não theo dòng máu. Mức độ cholesterol trong máu cao làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, làm tăng khả năng tổn thương các cơ quan quan trọng trong cơ thể, đặc biệt là não.

Tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh xơ vữa mạch máu não. Khi các mảng xơ vữa phát triển đến mức có thể làm tắc nghẽn hoàn toàn lòng mạch hoặc gây hẹp cục bộ, thường là do sự xuất hiện của cục máu đông, tai biến mạch máu não sẽ xảy ra. Tai biến mạch máu não có thể do thiếu máu não (đột quỵ thiếu máu) hoặc do mạch máu não bị vỡ, dẫn đến chảy máu trong não (đột quỵ xuất huyết).

Khi tai biến mạch máu não xảy ra, nguồn cung cấp máu đến não bị gián đoạn hoàn toàn, khiến phần não bị thiếu máu hoặc bị tổn thương nghiêm trọng. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng như:

• Tê liệt hoặc yếu cơ tại các bộ phận như mặt, tay hoặc chân.
• Khó nói hoặc mất khả năng nói.
• Mất thị lực ở một mắt.
• Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
• Chóng mặt và mất thăng bằng.
• Khó khăn trong việc cử động chân tay hoặc không thể thực hiện các động tác bình thường.

Ngoài ra, tai biến mạch máu não cũng có thể do vỡ mạch máu não, dẫn đến chảy máu trong nhu mô não, làm hủy hoại các tế bào não và có thể gây tổn thương nặng nề.

Dị dạng mạch máu não là bệnh lý mạch máu não thường gặp

Dị dạng mạch máu não là một dạng bất thường bẩm sinh của các mạch máu trong não, trong đó động mạch và tĩnh mạch nối thông trực tiếp mà không qua các mao mạch. Điều này dẫn đến tình trạng các mạch máu không cung cấp đủ máu cho nhu mô não. Dị dạng mạch máu não có thể gây ra tình trạng vỡ mạch, dẫn đến chảy máu não và gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng. Theo thống kê, khoảng 50% bệnh nhân mắc dị dạng mạch máu não sẽ bị xuất huyết não.

Dị dạng mạch máu não thường không được phát hiện sớm, mà phần lớn chỉ được phát hiện tình cờ trong quá trình điều trị các bệnh lý khác. Một số triệu chứng có thể xuất hiện nếu dị dạng mạch máu não phát triển hoặc vỡ, bao gồm chóng mặt, đau đầu dữ dội, mờ mắt, tăng huyết áp, co giật, đột quỵ, liệt nửa người, rối loạn ý thức, thậm chí là hôn mê.

Phình mạch máu não

Phình mạch máu não là tình trạng một đoạn mạch máu trong não giãn ra, tạo thành một túi chứa đầy máu. Các túi phình này thường xuất hiện ở những đoạn mạch máu có thành yếu và dễ vỡ. Khi các túi phình vỡ, máu sẽ chảy vào nhu mô não, gây tổn thương nghiêm trọng và đe dọa tính mạng bệnh nhân.

Theo các nghiên cứu ở Hoa Kỳ và châu Âu, tỷ lệ mắc bệnh phình mạch máu não dao động từ 1,5 – 8%, chiếm khoảng 5% dân số. Độ tuổi chủ yếu mắc bệnh là từ 50 – 65 tuổi, và tỷ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao gấp 1,6 lần so với nam giới. Phình mạch máu não được coi là “căn bệnh tử thần” vì nó có thể gây đột quỵ hoặc tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Các triệu chứng của phình mạch não có thể thay đổi theo từng giai đoạn, bao gồm tê bì, yếu cơ, liệt nửa người, đau đầu chóng mặt, đặc biệt ở vùng trên và phía sau mắt, giảm thị lực, song thị, sụp mí mắt, và đồng tử giãn. Khi túi phình vỡ, người bệnh sẽ cảm thấy đau đầu đột ngột và dữ dội, kèm theo buồn nôn, nôn mửa, cứng gáy, ngất xỉu, rối loạn hoặc mất ý thức, giảm trí nhớ và có thể co giật.

Các bệnh lý mạch máu não không chỉ là mối nguy hiểm lớn đối với sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống. Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả, việc nhận diện các triệu chứng sớm, chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bệnh lý mạch máu não và tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe mạch máu não để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những nguy cơ tiềm ẩn.