Dấu hiệu tắm đêm đột quỵ​​ và những tác hại của tắm đêm

Tắm tưởng chừng là một hoạt động đơn giản hàng ngày, nhưng nếu không cẩn thận, đây có thể là yếu tố khởi phát các cơn đột quỵ nghiêm trọng. Những thay đổi đột ngột về nhiệt độ, huyết áp khi tắm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, đặc biệt ở những người có sức khỏe yếu. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu tắm đêm đột quỵ, từ đó chủ động hơn trong việc phòng ngừa và xử trí đúng cách.

Tắm đêm có bị đột quỵ không?

Tắm đêm không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra đột quỵ, tuy nhiên thói quen này có thể làm gia tăng đáng kể nguy cơ xảy ra đột quỵ, nhất là ở những người có sẵn các bệnh lý nền như cao huyết áp, tim mạch, đái tháo đường hoặc rối loạn tuần hoàn. Khi tắm vào ban đêm, đặc biệt là bằng nước lạnh hoặc trong điều kiện thời tiết lạnh, cơ thể sẽ phải đối mặt với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột. Sự thay đổi này có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm huyết áp tăng vọt hoặc tụt nhanh, gây rối loạn mạch máu não và tim mạch.

Ở người cao tuổi hoặc người mắc bệnh mạn tính, các mạch máu thường đã bị xơ vữa, kém đàn hồi, việc thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể dẫn đến co thắt mạch máu, làm tăng nguy cơ nhồi máu não hoặc xuất huyết não. Ngoài ra, tắm muộn còn có thể khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng hạ thân nhiệt, rối loạn huyết áp, giảm lưu lượng máu lên não, từ đó làm tăng khả năng khởi phát cơn đột quỵ trong khi đang ngủ hoặc sau khi vừa tắm xong. Vì vậy, đặc biệt với những người có bệnh lý nền, nên hạn chế tắm khuya và nên chọn thời điểm tắm phù hợp hơn trong ngày để giữ gìn sức khỏe và ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ.

Nguyên nhân tắm đêm đột quỵ

Một số nguyên nhân chính khiến việc tắm khuya làm tăng nguy cơ đột quỵ bao gồm:

Đột quỵ vì tắm đêm do các bệnh lý nền trong cơ thể

Người cao tuổi hoặc những người đang mắc các bệnh lý nền như bệnh tim mạch, cholesterol máu cao, suy tim, cao huyết áp, thiếu máu não, rối loạn nhịp tim,… nên đặc biệt thận trọng và hạn chế việc tắm vào ban đêm. Đây là nhóm đối tượng có hệ tuần hoàn máu thường nhạy cảm với sự thay đổi của nhiệt độ môi trường. Vào buổi tối, nhiệt độ không khí thường giảm xuống thấp, trong khi đó huyết áp ở người cao tuổi hoặc người có bệnh nền lại có xu hướng tăng cao - sự kết hợp này có thể tạo ra áp lực lớn lên tim và mạch máu.

Khi tắm vào ban đêm, đặc biệt là tắm bằng nước lạnh hoặc tắm quá lâu trong môi trường lạnh, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ khiến các mạch máu co lại, làm huyết áp dao động bất thường. Điều này có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố nghiêm trọng như thiếu máu não, nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim hoặc đột quỵ. Ngoài ra, việc tắm vào thời điểm này khi cơ thể đang mệt mỏi, đói bụng hoặc ngay sau khi vận động mạnh càng khiến cơ thể dễ bị suy yếu, tuần hoàn máu bị rối loạn.

Do đó, để đảm bảo an toàn, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền nên ưu tiên tắm vào ban ngày hoặc vào đầu giờ tối khi nhiệt độ chưa xuống quá thấp. Nếu bắt buộc phải tắm muộn, cần đảm bảo sử dụng nước ấm, phòng tắm kín gió, không nên tắm quá lâu và tránh tắm khi cơ thể đang đói, mệt hoặc vừa dùng thuốc. Việc điều chỉnh thói quen tắm, đặc biệt là thời điểm tắm, là một trong những biện pháp quan trọng giúp phòng tránh hiệu quả các tai biến nguy hiểm như đột quỵ xảy ra sau khi tắm đêm.

Tắm đêm đột quỵ do thói quen chưa phù hợp khi tắm

Tắm khuya dễ dẫn đến đột quỵ nếu duy trì những thói quen không đúng trong quá trình tắm. Cụ thể:

• Đi đại tiện hoặc tiểu tiện ngay trước khi tắm có thể làm tăng áp lực lên ổ bụng, kích thích dây thần kinh và tạo áp lực lên động mạch, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn.
• Dội nước lạnh trực tiếp từ đầu xuống sẽ tạo áp lực đột ngột lên các mạch máu ở vùng đầu và mặt, có thể dẫn đến vỡ mạch máu, làm tăng nguy cơ đột quỵ sau khi tắm đêm.
• Tắm quá sớm hoặc quá muộn trong điều kiện nhiệt độ môi trường thấp cũng làm huyết áp tăng bất thường, đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh lý nền.
• Tắm quá lâu (trên 20 phút) hoặc ngâm mình trong nước khiến cơ thể mất nước, mạch máu co lại, tim đập không ổn định, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ khi tắm khuya.

Đột quỵ tắm đêm do nhiệt độ

Người có thói quen tắm khuya nhưng không điều chỉnh nhiệt độ nước phù hợp (ngoài khoảng an toàn từ 29 - 34°C) có nguy cơ cao gặp phải tình trạng đột quỵ do tắm đêm. Cụ thể:

• Khi nhiệt độ nước và không khí ban đêm quá thấp, mạch máu sẽ co lại đột ngột, gây tắc nghẽn. Máu không đủ cung cấp cho tim và não có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc nhồi máu não - nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ do tắc mạch.
• Ngược lại, nếu nhiệt độ nước tắm cao hơn nhiệt độ cơ thể ban đêm quá 5°C, cơ thể dễ bị sốc nhiệt. Tình trạng này khiến mạch máu giãn nở quá mức, gây thiếu oxy lên tim và não, làm tăng nguy cơ đột quỵ.
• Ngoài ra, việc tắm nước lạnh vào mùa hè cũng tiềm ẩn nguy hiểm. Khi nhiệt độ cơ thể đang cao mà bị hạ đột ngột do nước lạnh, các động mạch sẽ co lại nhanh chóng, khiến lưu lượng máu lên não hoặc tim bị giảm, dẫn đến đột quỵ bất ngờ.

Tắm khi trong người có cồn

Sau khi cơ thể tiếp nhận các chất kích thích như rượu, bia, nồng độ cồn trong máu sẽ tăng lên, làm ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh trung ương và gây ra hiện tượng giãn nở các mạch máu ngoại vi. Đồng thời, nhiệt độ cơ thể cũng có xu hướng tăng do quá trình chuyển hóa và kích thích tuần hoàn. Trong trạng thái này, nếu tắm ngay sau khi uống, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi sử dụng nước lạnh, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa môi trường bên ngoài và bên trong cơ thể có thể gây ra phản ứng co mạch mạnh, làm huyết áp tăng vọt hoặc dao động bất thường.

Tình trạng này có thể dẫn đến nguy cơ cao bị vỡ mạch máu, đặc biệt ở những người có sẵn yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, xơ vữa động mạch hoặc các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn. Đây là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ khi tắm đêm mà nhiều người thường chủ quan bỏ qua. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, cần tránh tắm ngay sau khi sử dụng rượu bia, đặc biệt là trong khung giờ đêm - thời điểm cơ thể dễ bị tổn thương và khó phục hồi nếu xảy ra biến cố.

Nguy cơ đột quỵ do tắm đêm lâu

Một số người, đặc biệt là phụ nữ, thường có thói quen ngâm bồn khi tắm. Tuy nhiên, việc tắm hoặc ngâm mình quá lâu (trên 20 phút) có thể gây hại. Lúc này, da dễ bị mất nước, cơ thể trở nên mệt mỏi, tim không được cung cấp đủ máu và oxy, dẫn đến co mạch và rối loạn nhịp tim. Vì vậy, nếu tắm muộn, nên tránh tắm quá lâu hoặc ngâm bồn để hạn chế nguy cơ đột quỵ. Thời gian tắm càng kéo dài, nguy cơ càng tăng.

Các nguyên nhân khác gây nên đột quỵ vì tắm đêm

Một số tình huống khác có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ khi tắm khuya bao gồm:

• Tắm ngay sau khi vừa dầm mưa, vận động ra nhiều mồ hôi hoặc đi nắng, khiến cơ thể chưa kịp thích nghi với sự thay đổi nhiệt độ.
• Vào phòng điều hòa có nhiệt độ thấp ngay sau khi tắm, dễ gây sốc nhiệt.
• Tắm quá nhiều lần trong ngày khiến cơ thể mệt mỏi, hệ tuần hoàn bị ảnh hưởng.
• Ngủ khi tóc còn ướt làm hạ thân nhiệt, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và dễ gây cảm lạnh, đau đầu, lâu dài có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Dấu hiệu đột quỵ sau khi tắm đêm

Khoảng 6 giờ đầu sau khi xảy ra dấu hiệu đột quỵ sau khi tắm được xem là “thời điểm vàng” để can thiệp và cấp cứu kịp thời. Tuy nhiên, các dấu hiệu tắm đêm đột quỵ thường mơ hồ, thoáng qua nên dễ bị bỏ qua. Người bệnh cần chú ý các biểu hiện sau:

• Cảm giác mệt mỏi, kiệt sức; mặt bị tê cứng một bên, méo miệng khi nói chuyện.
• Tay chân yếu, tê bì, khó cử động; không thể nâng hai tay lên cùng lúc.
• Hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, đi lại khó khăn.
• Thị lực suy giảm đột ngột.
• Cơn đau đầu mạnh, đôi khi đi kèm cảm giác buồn nôn hoặc nôn.

Những tác hại của tắm đêm

Tắm đêm có thể gây nhiều tác hại nghiêm trọng, đặc biệt khi cơ thể yếu hoặc thời tiết lạnh:

• Đột quỵ: Thay đổi nhiệt độ đột ngột làm co mạch, tăng huyết áp, dễ gây đột quỵ hoặc nhồi máu não, nhất là ở người có bệnh tim mạch, cao huyết áp.
• Hạ thân nhiệt: Tắm khuya khiến cơ thể mất nhiệt, gây mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí ảnh hưởng hệ thần kinh.
• Tăng huyết áp: Nước lạnh làm huyết áp tăng đột ngột, nguy cơ đau đầu, chóng mặt, tai biến mạch máu não.
• Suy giảm miễn dịch: Dễ mắc cảm lạnh, viêm họng, viêm xoang do sức đề kháng bị suy yếu.
• Rối loạn tuần hoàn: Gây tê bì, lạnh tay chân, máu lưu thông kém.
• Mất ngủ: Kích thích thần kinh, gây khó ngủ hoặc ngủ không sâu.

Cách xử trí tắm khuya đột quỵ

Khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ do tắm đêm, người thân không nên áp dụng các mẹo dân gian như cạo gió, bấm huyệt, cho ăn uống hay tự ý dùng thuốc hạ huyết áp. Những hành động này có thể khiến người bệnh sặc, nôn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu điều trị sai cách.

Thay vào đó, hãy đặt người bệnh nằm ở nơi thoáng khí, giữ ấm cơ thể và đưa đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt để được cấp cứu kịp thời trong "khung giờ vàng".

Cách phòng tránh đột quỵ do tắm đêm

Để phòng ngừa đột quỵ do tắm đêm, bạn nên lưu ý những điều sau:

• Không dùng nước quá lạnh hoặc quá nóng: Nhiệt độ nước nên ở mức vừa phải để tránh co mạch và tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu.
• Tránh tắm khuya: Nên tắm sớm hơn trong ngày, đặc biệt tránh tắm khi cơ thể đang mệt mỏi hoặc vừa vận động nặng.
• Theo dõi huyết áp: Người bị cao huyết áp hoặc có bệnh tim mạch nên kiểm tra huyết áp trước khi tắm, đảm bảo ổn định để tránh biến chứng.
• Không tắm khi đang mệt: Nếu cảm thấy choáng, yếu người hay chóng mặt, nên nghỉ ngơi thay vì tắm ngay để tránh rủi ro đột quỵ.

Tắm là thói quen sinh hoạt hàng ngày, nhưng nếu thực hiện không đúng cách, đặc biệt là vào ban đêm có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Việc nhận biết dấu hiệu tắm đêm đột quỵ như tê yếu nửa người, chóng mặt, mất thăng bằng, đau đầu dữ dội,… là cực kỳ quan trọng để xử lý kịp thời. Hãy xây dựng thói quen tắm đúng giờ, chọn nhiệt độ nước phù hợp và luôn lắng nghe cơ thể để bảo vệ sức khỏe một cách chủ động.